Złoża kopalin trzeba ujawniać przy planowaniu
2021-04-15
Wskazana jest zmiana przepisów, aby wprowadzić obowiązek sporządzenia planu miejscowego w gminie, gdzie znajduje się teren górniczy, bez względu na rodzaj prowadzonej eksploatacji.
Zgodnie z ustawą z 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 1064 ze zm.; dalej: p.g.g.), która obowiązuje od 1 stycznia 2012 r., w szczególności art. 95 p.g.g., „udokumentowane złoża kopalin oraz udokumentowane wody podziemne, w granicach projektowanych stref ochronnych ujęć oraz obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych w celu ich ochrony ujawnia się w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach zagospodarowania przestrzennego województwa.”
Zgodnie z przepisami ujawnienie powinno zostać wykonane w terminie 2 lat „od dnia zatwierdzenia dokumentacji geologicznej przez właściwy organ administracji geologicznej”. Jeżeli obowiązek ten nie zostanie wykonany, wojewoda wydaje zarządzenie zastępcze w tym zakresie.
OBECNE ZASADY
Ważną datą w planowaniu przestrzennym na terenach górniczych jest 1 styczna 2012 r., kiedy to zaczęły obowiązywać przepisy p.g.g. z 9 czerwca 2011 r. Poprzednio obowiązujące prawo geologiczne i górnicze z 1994 r. wprowadzało obligatoryjnie obowiązek sporządzenia planu miejscowego w gminie, gdzie znajduje się teren górniczy. Zaś przepisy p.g.g. z 2011 r. odeszły od obligatoryjnego obowiązku w tym zakresie. Obecnie te zasady są określone w treści art. 104 p.g.g. z 2011 r., w szczególności ust. 2-5:
Jeżeli w wyniku zamierzonej działalności określonej w koncesji przewiduje się istotne skutki dla środowiska, dla terenu górniczego bądź jego fragmentu można sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, na podstawie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym.
Przewidywane dla środowiska skutki działalności określonej w koncesji określa się w opracowaniu ekofizjograficznym sporządzanym na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także na podstawie odpowiednio projektu zagospodarowania złoża albo planu zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla.
Plan, o którym mowa w ust. 2, niezależnie od wymagań określonych odrębnymi przepisami, powinien zapewniać integrację wszelkich działań podejmowanych w granicach terenu górniczego w celu:
1) wykonania działalności określonej w koncesji,
2) zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego,
3) ochrony środowiska, w tym obiektów budowlanych.
Plan, o którym mowa w ust. 2, może w szczególności określić:
1) obiekty lub obszary, dla których wyznacza się filar ochronny, w granicach którego ruch zakładu górniczego może być zabroniony bądź może być dozwolony tylko w sposób zapewniający należytą ochronę tych obiektów lub obszarów,
2) obszary wyłączone z zabudowy bądź takie, w granicach których zabudowa jest dozwolona tylko po spełnieniu odpowiednich wymagań; koszt spełnienia tych wymagań ponosi przedsiębiorca.
Koszty sporządzenia projektu planu, o którym mowa w ust. 2, ponosi przedsiębiorca.
KTO POKRYWA KOSZTY
Ewentualne nałożenie na przedsiębiorcę kosztów sporządzenia planu miejscowego jest wyjątkiem od zasady zawartej w treści przepisu art. 21 u.p.z.p., zgodnie z którym koszty sporządzenia planu miejscowego obciążają budżet innego podmiotu. Taki wyjątek może mieć miejsce wyłącznie w przypadku nałożenia na przedsiębiorcę górniczego obowiązku poniesienia kosztów planu, a także wystąpienia okoliczności określonych w treści przepisu art. 104 ust. 2 p.g.g. – w szczególności istotne skutki dla środowiska.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (art. 21 u.p.z.p.) koszty sporządzenia planu miejscowego obciążają:
– budżet państwa – jeżeli jest on w całości lub w części bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym,
– budżet województwa – gdy jest on w całości lub w części bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu wojewódzkim,
– budżet powiatu – jeżeli plan jest w całości lub w części bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu powiatowym,
– inwestora realizującego inwestycję celu publicznego – w części, w jakiej jest on bezpośrednią konsekwencją zamiaru realizacji tej inwestycji.
POSTULAT ZMIAN
Ustawodawca powinien dokonać zmiany przepisów poprzez wprowadzenie obligatoryjnego obowiązku sporządzenia planu miejscowego w gminie, gdzie znajduje się teren górniczy, bez względu na rodzaj prowadzonej eksploatacji, a także jego bieżące aktualizowanie w okresach np. 2 – 3-letnich pod kątem zmieniającej się sytuacji górniczo-geologicznej, w szczególności uzupełnianie miejscowego planu informacjami o zagrożeniu występowania zapadlisk, płytkich wyrobisk lub deformacji nieciągłych.
Posiadanie przez inwestorów takich informacji z pewnością może wpłynąć na zamierzenia inwestycyjne i spowodować zmianę lokalizacji inwestycji bądź jej odpowiednie zabezpieczenie.
Artykuł został opublikowany w internetowym i papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolitej”
