Zdaniem Sądu Najwyższego przewlekłość nie dotyczy postępowania o nadanie klauzuli wykonalności
2016-08-09
W dniu 4 sierpnia 2016 r. Sąd Najwyższy rozpoznawał zagadnienie prawne przedstawione przez jeden z Sądów Okręgowych w Polsce, które powstało na tle rozpoznawania przez ten Sąd skargi złożonej w trybie art. 8 ust. 2 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (dalej „ustawa o skardze na przewlekłość”).
Skarżąca podnosiła, że Sąd Rejonowy prowadzi w sposób przewlekły kilkadziesiąt spraw w przedmiocie rozpoznania jej wniosków o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnym nakazom zapłaty i tym samym uniemożliwia wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikom. Argumentując swoje stanowisko, skarżąca wskazywała na art. 7811 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym przedmiotowe wnioski powinny zostać rozpoznane w terminie 3 dni od daty jego złożenia, zaś w przypadku skarżącej trwa to zdecydowanie (i bezpodstawnie) dłużej.
W tak zakreślonym stanie faktycznym, rozpoznający skargę Sąd Okręgowy powziął wątpliwości jurydyczne w zakresie tego, czy zgodnie z obowiązującymi przepisami jest w ogóle możliwe wniesienie skargi na przewlekłość postępowania tzw. klauzulowego.
Udzielając odpowiedzi, Sąd Najwyższy podjął uchwałę o niedopuszczalności skargi na przewlekłość postępowania, której przedmiot stanowi zwłoka w nadaniu klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu przez sąd rejonowy w postępowaniu upominawczym. Podsumowując pokrótce uzasadnienie Sądu Najwyższego przedstawione w uchwale wskazać trzeba, że niedopuszczalność skargi podyktowana jest w tym przypadku samą istotą skargi na przewlekłość, która ma mieć zastosowanie w toku postępowania (czy to rozpoznawczego, czy egzekucyjnego) w celu jego usprawnienia. Postępowanie klauzulowe ma natomiast niejako autonomiczny, pośredni charakter i w tym przypadku skarga została wniesiona „poza tokiem” postępowania w rozumieniu przepisów ustawy o skardze na przewlekłość. Tym samym Sąd Najwyższy uznał ją za niedopuszczalną z mocy prawa.
Uchwała trzech Sędziów SN z dnia 4 sierpnia 2016 r., sygn. III SPZP 1/16
