Nowe uprawnienia Krajowej Administracji Skarbowej
2018-08-16
Po ponad roku funkcjonowania zreformowanej Krajowej Administracji Skarbowej („KAS”) Ministerstwo Finansów opublikowało 2 sierpnia b.r. projekt zmiany ustawy o KAS. Fiskus doszedł do przekonania, że uprawnienia KAS muszą zostać rozszerzone, co ma wpłynąć na zwiększenie skuteczności zwalczania szarej strefy i strefy wyłudzeń podatkowych.
Fiskus zacznie łatwiej kontrolę podatkową…
Z opublikowanego projektu wynika, że skarbówka będzie mogła dużo prościej rozpocząć kontrolę, nawet w przypadku nieobecności podatnika w siedzibie firmy. Obecnie jeżeli kontrola dotyczy osoby prawnej (np. spółki z o.o.), upoważnienie do przeprowadzenia kontroli może być doręczone członkowi zarządu, wspólnikowi albo innej osobie upoważnionej do reprezentowania kontrolowanego lub prowadzenia jego spraw. Zgodnie z proponowanymi zmianami, w przypadku nieobecności tych osób, upoważnienie może być doręczone innej osobie faktycznie kierującej, nadzorującej lub reprezentującej kontrolowanego. Co więcej, w razie braku ww. osób, kontrola celno-skarbowa będzie mogła być wszczęta także:
1) po okazaniu legitymacji służbowej pracownikowi kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której mowa w art. 97 Kodeksu cywilnego (tj. osobę czynną w lokalu firmy przeznaczoną do obsługiwania publiczności), lub
2) w obecności przywołanego świadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, który nie realizuje zadań organu przeprowadzającego kontrolę.
Po wejściu noweli KAS w życie można spodziewać się, że przedsiębiorca dowie się o trwającej już kontroli podatkowej w jego firmie od swojego pracownika – np. obsługi sekretariatu.
… oraz kontrole krzyżowe
Obecnie organy podatkowe mogą prowadzić kontrolę krzyżową u wszystkich podmiotów uczestniczących w dostawie tego samego towaru lub tej samej usługi, będących zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub usługi. W ramach kontroli krzyżowej skarbówka może żądać od kontrahentów wyjaśnień, udostępnienia dokumentów, czy też przekazania dowodów księgowych. Definicja „kontrahenta” ma zostać rozszerzona, co pozwoli na prowadzenie kontroli krzyżowej również wobec:
1) przewoźników drogowych przewożących towary na zlecenie kontrolowanego, nabywcy lub dostawcy, biorących udział bezpośrednio lub pośrednio w dostawie towaru, oraz
2) przedsiębiorstwa magazynujące, przepakowujące lub przeładowujące towar w imieniu dostawców lub nabywców biorących udział bezpośrednio lub pośredniego w jego dostawie.
Przedsiębiorca może się więc spodziewać, że w razie kontroli sprawdzeni zostaną także wynajęci przez niego przewoźnicy, a także firmy u których magazynuje towar. Od tych podmiotów fiskus będzie mógł od razu żądać wyjaśnień lub przesłania odpowiednich dokumentów.
Informacje o podejrzanych rachunkach
Instytucje finansowe będą zmuszone do przekazywania skarbówce informacji o podejrzanych rachunkach bankowych, tj. takich, które według podejrzeń KAS służą do prowadzenia niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, czy też są wykorzystywane do uzyskiwania przychodów ze źródeł nieujawnionych. Danymi podlegającymi ujawnieniu będą m. in. imię, nazwisko, PESEL, adres, telefon i adres e-mail posiadacza rachunku bankowego. Za nie wypełnienie obowiązku przekazania ww. informacji instytucje finansowe mogą podlegać karze w wysokości 10.000 zł.
Zaostrzenie rejestracji VAT
Zmianom mają ulec także zasady rejestracji firm dla podatku VAT, które już teraz powodują, że na rejestrację w VAT przedsiębiorcy czekają nawet dłużej niż kilka tygodni. Skarbówka sprawdza m. in., czy dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są zgodne z prawdą, czy przedsiębiorcę lub jego pracowników można zastać w lokalu wskazanym jako siedziba firmy, a także czy istnieją informacje o możliwości prowadzenia przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania banków do wyłudzeń skarbowych (art. 96 ust. 4a ustawy o VAT). Zgodnie z nową propozycją, nie zostanie zarejestrowany podmiot, wobec którego sąd orzekł zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Orzeczenie takiego zakazu będzie również podstawą dla wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru VAT – bez zawiadamiania o tym fakcie podatnika.
Zdaniem eksperta
Proponowana przez Ministerstwo Finansów nowelizacja jeszcze bardziej wzmocni największe już od lat uprawnienia organów podatkowych. Zmiany widocznie koncentrują się wokół umożliwienia skarbówce szybszych, bardziej zdecydowanych działań, które na pewno skrócą czas trwania kontroli i innych procedur podatkowych, a także pozwolą na identyfikację podejrzanych z perspektywy skarbówki podmiotów (udzielanie informacji o posiadaczach rachunków bankowych). Miejmy nadzieję, że nowe uprawnienia zostaną wykorzystane wobec podmiotów wyłudzających podatki, a rykoszetem nie spowodują strat po stronie uczciwych przedsiębiorców.
