Przedsiębiorcy nie stracą możliwości odbierania odpadów komunalnych od biznesu

Wśród wprowadzonych zmian m.in. na nowo uregulowano zasady przystępowania i występowania przedsiębiorców (nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady) z gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

ZMIANY, ZMIANY, ZMIANY

21 sierpnia 2021 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach. Obecnie ustawa oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw i zasadniczo wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia publikacji. Nowelizacja jest kolejną ustawą, która w krótkim okresie zmienia podstawowy akt regulujący zasady gospodarowania odpadami komunalnymi (ustawę z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, dalej: „ustawa UCiPG”).

JAK MIAŁO BYĆ…

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy UCiPG rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. W języku branżowym nieruchomości te nazywane są „komercją”, a to z uwagi na fakt, że generalnie są to nieruchomości, w których prowadzona jest działalność gospodarcza (sklep, fryzjer, bank).

Podmioty te mają swobodę zawierania umów na odbiór i zagospodarowanie odpadów (swobodę wyboru firmy odbierającej od nich odpady), chyba że gmina podejmie powyższą uchwałę, a dany przedsiębiorca dobrowolnie przystąpi do sytemu gminnego (wyrazi pisemną zgodę).

Nowelizacja zmienia ww. reguły, a w zasadzie je porządkuje i wyjaśnia wiele wątpliwości odnośnie do stosowania przepisów, które w „starym” stanie prawnym miały zarówno gminy, jak i przedsiębiorcy.

Jednocześnie, nowelizacja w pierwotnie uchwalonym brzmieniu (ustawa przyjęta przez Sejm 8 lipca 2021 r.), zawierała przepis przejściowy (art. 4), zgodnie z którym: „W przypadku, gdy rada gminy podjęła uchwałę na podstawie art. 6c ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 [ustawy UCiPG – uwaga własna] przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, pozostają objęci [pogrubienie własne] systemem odbierania odpadów komunalnych zorganizowanym przez gminę na podstawie tej uchwały do dnia, w którym zacznie obowiązywać następna umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy”.

Powyższy przepis przejściowy został dodany na etapie prac sejmowych nad projektem nowelizacji (przepisu tego brak było w pierwotnym projekcie ustawy nowelizującej). Przepis wywołał popłoch wśród przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od biznesu, gdyż jego wejście w życie oznaczało, że wszystkie nieruchomości „komercyjne”, z chwilą wejścia w życie nowelizacji, zostaną objęte gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi i możliwość występowania przedsiębiorców z tego systemu pojawi się dopiero przy okazji organizacji najbliższego przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów.

… A JAK OSTATECZNIE BĘDZIE

W toku prac nad ustawą prowadzonych przez Senat treść art. 4 ustawy nowelizującej została istotnie zmodyfikowana. Zgodnie z ostatecznie uchwalonym tekstem ustawy (podpisanym przez Prezydenta): „W przypadku, gdy rada gminy podjęła uchwałę na podstawie art. 6c ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1 [ustawa UCiPG – uwaga własna] przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, objęci systemem odbierania odpadów komunalnych zorganizowanym przez gminę pozostają objęci tym systemem do dnia, w którym zacznie obowiązywać następna umowa w sprawie zamówienia publicznego na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy”.

Zatem ostatecznie przepis przejściowy wskazuje, że w przypadku gdy w danej gminie przed wejściem w życie ustawy nowelizującej nieruchomości niezamieszkałe zostały objęte systemem gminnym to systemem tym (w oparciu o treść przepisu przejściowego) objęci pozostaną tylko ci właściciele nieruchomości niezamieszkałych, którzy w oparciu o „stare” przepisy do niego przystąpili. Przepis przejściowy dotyczy wyłącznie właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, którzy zostali objęci systemem gminnym i byli nim objęci w chwili wejścia nowelizacji w życie (przystąpili do systemu). Rozwiązanie zawarte w art. 4 nowelizacji ma na celu zachowanie „status quo”. Przepis przejściowy stanowi bowiem o właścicielach nieruchomości niezamieszkałych „objętych systemem odbierania odpadów komunalnych zorganizowanym przez gminę”; jeżeli dany właściciel nie przystąpił do tego systemu (nie złożył stosowanego oświadczenia) to nie był „objęty” tym systemem – znajdował się poza systemem gminnym. Ponadto przepis posługuje się pojęciem „pozostają objęci”. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego „pozostać” to „nie zmienić się”. Zatem nie sposób uznać, że art. 4 w ostatecznie przyjętym brzmieniu modyfikuje (zmienia), sytuację właścicieli nieruchomości niezamieszkałych (przedsiębiorców), którzy nie przystąpili do systemu gminnego przed wejściem nowelizacji w życie.

Jak wskazuje przebieg procesu legislacyjnego, tym razem głos przedsiębiorców działających w branży gospodarowania odpadami został wysłuchany.

Artykuł został opublikowany w serwisie rp.pl