Nowelizacja KPC: dłużnik-konsument będzie bardziej chroniony
2021-09-03
Do skutecznego nadania pisma procesowego wystarczające będzie nadanie go do sądu w polskiej placówce pocztowej każdego operatora pocztowego. Zmienią się terminy na zaspokojenie roszczenia wynikającego z nakazu zapłaty.
W dniu 25 sierpnia 2021 r. prezydent podpisał ustawę z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Zmiany w zakresie kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie: „k.p.c.”) dotyczą m.in.: wysyłania pism procesowych przez strony (uczestników) postępowania oraz postępowania nakazowego w sprawach przeciwko konsumentom.
W czwartek prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację Kodeksu postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 11 sierpnia 2021 roku.
Wysyłanie pism procesowych do sądu
Zgodnie z obowiązującym jeszcze art. 165 § 2 k.p.c.: Oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu. Do zachowania terminu konieczne zatem jest w dotychczas obowiązującym stanie prawnym nadanie pisma procesowego do sądu na Poczcie Polskiej (decyzją Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej Poczta Polska S.A. pełni obowiązki operatora wyznaczonego do 2025 r.) lub nadanie pisma na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w placówce operatora, który realizuje pocztowe usługi powszechne.
Tym samym nadanie pisma do sądu za pomocą np. operatora InPost S.A., który nie ma w Polsce statusu operatora wyznaczonego w sytuacji gdy pismo wpłynie do sądu już po upływie terminu do jego wniesienia, oznacza niezachowanie terminu (patrz: postanowienie Sądu Najwyższego z 8 czerwca 2015 r., III SW 41/15, postanowienie SN z 14 lipca 2015 r., II UZ 10/15).
Nowelizacja zmienia treść art. 165 § 2 k.p.c. Po jej wejściu w życie przepis ten będzie brzmiał następująco: Oddanie pisma procesowego w formie przesyłki poleconej w polskiej placówce pocztowej operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe lub w placówce podmiotu zajmującego się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej jest równoznaczne z wniesieniem go do sądu.
Powyższe oznacza, iż do skutecznego nadania pisma procesowego wystarczające jest nadanie tego pisma do sądu w polskiej placówce pocztowej każdego operatora pocztowego w rozumieniu ustawy Prawo pocztowe, a nie jak dotychczas wyłącznie w placówce operatora wyznaczonego.
Przy nadawaniu pism procesowych w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, osoba wnosząca pismo uprawniona będzie do skorzystania z usług wszystkich podmiotów, którzy zajmują się doręczaniem korespondencji na terenie Unii Europejskiej, a nie jak dotychczas operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne. Jednocześnie dodanie w znowelizowanym przepisie zwrotu „w formie przesyłki poleconej” powoduje, iż domniemanie wniesienia pisma do sądu w dniu nadania przesyłki w placówce, będzie dotyczyło tylko przesyłek poleconych.
Wyżej opisane zmiany wynikały z konieczności uwzględnienia w prawie krajowym wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, które zapadły w polskich sprawach: C-545/17 Pawlak, C-176/17 Profi Credit Polska, (sprawy połączone) C-419/18 i C-483/18 Profi Credit Polska.
Postępowanie nakazowe w sprawach przeciwko konsumentom
Ustawa modyfikuje też terminy na zaspokojenie roszczenia wynikającego z nakazu zapłaty i jednocześnie termin wniesienia środka zaskarżenia od nakazu. Terminy będą wskazane każdorazowo w treści nakazu zapłaty i po wejściu w życie nowelizacji będą wynosiły:
– dwa tygodnie od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce w kraju;
– miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce poza granicami kraju na terytorium Unii Europejskiej;
– miesiąc od dnia doręczenia nakazu w przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym, gdy doręczenie nakazu pozwanemu ma mieć miejsce na terytorium Unii Europejskiej;
– trzy miesiące od dnia doręczenia nakazu, w przypadku gdy doręczenie nakazu ma mieć miejsce poza terytorium UE.
Jeśli po wydaniu nakazu zapłaty okaże się, że jego doręczenie ma nastąpić w miejscu, które uzasadnia przyjęcie innego terminu, niż wskazany w wydanym nakazie, sąd z urzędu wyda postanowienie, którym zmieni nakaz zapłaty w zakresie wskazania właściwego terminu.
Nowelizacja stanowi również, iż w postępowaniu o wydanie nakazu zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla lub czeku, jeżeli dłużnikiem jest konsument, niezbędne jest przedstawienie wraz z pozwem umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami. Nowe regulacje nakładają na powoda dodatkowy obowiązek zamieszczenia w treści pozwu skierowanego przeciwko osobie fizycznej oświadczenia o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem powstało w związku z umową zawartą z konsumentem.
Jeśli w treści pozwu nie zamieszczono oświadczenia, przewodniczący wezwie powoda do jego złożenia pod rygorem zwrotu pozwu, zaś w przypadku oświadczenia niezgodnego z prawdą, może skazać powoda, jego przedstawiciela lub pełnomocnika na grzywnę.
Artykuł został opublikowany w internetowym i papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolitej”
