Kiedy należy rozpoznać obowiązek podatkowy od WNT
2020-12-28
Określenie momentu, w którym powstał obowiązek podatkowy przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, może sprawiać trudności.
Zgodnie z ogólną zasadą, podatnik rozliczający VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) powinien rozpoznać obowiązek podatkowy 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem tego nabycia. Jeśli przed tym dniem sprzedawca wystawił fakturę dokumentującą dokonaną dostawę, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia tej faktury. Co jednak w sytuacji, gdy faktura została wystawiona jeszcze zanim nastąpiła dostawa?
WYSTAWIENIE FAKTURY
Z literalnej wykładni przepisów wynika, że wystawienie faktury przed dostawą towaru będącego przedmiotem WNT – a tym samym przed 15. dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy – kreuje powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Takie podejście prezentuje również dyrektor KIS w części interpretacji indywidualnych, przykładowo w interpretacji z 16 sierpnia 2018 r. (0112-KDIL1-3.4012.372.2018. 2.PR) oraz interpretacji z 8 czerwca 2018 r. (0111-KDIB-33.4012. 95.2018.2.MS).
Można jednak argumentować, że moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu WNT uzależniony jest od wystawienia faktury przez sprzedawcę, ale powinna być to faktura dokumentująca dokonaną dostawę. Jeżeli więc fakturę wystawiono przed rzeczywistym dostarczeniem towarów, to nie może dojść do powstania obowiązku podatkowego. W chwili wystawienia faktury towary nie są bowiem wysyłane/transportowane w wyniku dokonanej dostawy do państwa członkowskiego innego niż państwo rozpoczęcia wysyłki lub transportu.
Przyjęcie takiej argumentacji prowadzi do wniosku, że w omawianym przypadku obowiązek podatkowy powinien zostać rozpoznany 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrealizowano dostawę towarów będących przedmiotem WNT. Stanowisko to zostało potwierdzone z kolei m.in. w interpretacjach indywidualnych z 18 listopada 2013 r. (IBPP4/443- -387/13/BP) i z 14 maja 2015 r. (IPPP3/4512-166/15-2/JF).
FISKUS NIE MOŻE SIĘ ZDECYDOWAĆ
Ostatnio taką argumentacją przyjął dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 18 maja 2020 r. (0111-KDIB3-3.4012.40.2020. 2.JS). W stanie faktycznym opisanym we wniosku faktura dokumentująca WNT została wystawiona 30 września 2019 r. Z kolei do faktycznej dostawy towarów doszło 31 października i 3 grudnia 2019 r. Zdaniem organu w takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstał odpowiednio 15 listopada 2019 r. i 15 stycznia 2020 r.
Wnioskodawca, nie zgadzając się z rozstrzygnięciem, złożył skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Nim jednak sąd zdążył rozpatrzyć podniesione w skardze zarzuty, dyrektor KIS zmienił stanowisko. W interpretacji indywidualnej z 22 lipca 2020 r. (0111-KDIB3-3.4012.40.2020. 3.JS) dyrektor KIS zmienił swoją poprzednią ocenę i uznał, że w opisanym we wniosku przypadku obowiązek podatkowy powstał jednak z chwilą wystawienia faktury przez kontrahenta zagranicznego, czyli 30 września 2019 r.
podstawa prawna: art. 9 ust. 1 i art. 20 ust. 5 ustawy z 11 mar- ca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 106 ze zm.)
ZDANIEM AUTORA
Adam Wnuk, doradca podatkowy w Sendero Tax & Legal
PODATNICY CZEKAJĄ NA JEDNOLITĄ LINIĘ INTERPRETACYJNĄ
Być może zmiana stanowiska dyrektora KIS w analizowanej sprawie spowoduje utrwalenie się linii interpretacyjnej, zgodnie z którą wystawienie faktury z tytułu WNT przed faktyczną dostawą towarów prowadzi do powstania obowiązku podatkowego w VAT. Kwestia ta jest o tyle ważna, że brak rozpoznania obowiązku podatkowego przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym we właściwym okresie i w określonym terminie może skutkować koniecznością zapłaty odsetek za zwłokę (na marginesie należy wskazać, że TSUE wciąż bada zgodność tych przepisów z dyrektywą VAT). Błąd w tym zakresie może więc wiązać się dla przedsiębiorców z rzeczywistymi konsekwencjami finansowymi.
Artykuł ukazał się w internetowym i papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolita”
