Estoński CIT, darowizna i CSR
2024-03-11
Spółki na estońskim CIT nie zapłacą podatku od przekazanych darowizn, jeśli są one ujęte w strategii CSR.
Co do zasady darowizny podlegają opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, chyba że przekładają się na zwiększenie rozpoznawalności firmy, wzmocnienie jej pozytywnego wizerunku i budowanie więzi z interesariuszami, czyli spełnią warunki działalności CSR.
Mimo ewidentnych atutów tzw. estońskiego CIT, takich jak niska efektywna stawka opodatkowania, brak obowiązku wypłacania zaliczek na CIT czy zapłata podatku dopiero w momencie wypłaty zysków, ma on pułapkę dla darczyńców.
Dla podatników, którzy wybrali opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek jednym z elementów podstawy opodatkowania są wydatki, które nie są związane z działalnością gospodarczą. Stanowi o tym art. 28m ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W rezultacie, jeśli taki wydatek nie jest powiązany z działalnością gospodarczą, podlega opodatkowaniu według stawki 10 proc. w przypadku małych podatników lub 20 proc. w przypadku pozostałych. To samo dotyczy darowizn. Darowizny przekazywane przez spółki na estońskim CIT są bowiem traktowane przez fiskusa jako wydatki nieekwiwalentne dla przedsiębiorcy, a w konsekwencji niezwiązane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W praktyce więc oznacza to, że spółka, która chce działać dobroczynnie, musi do dobroczynności dopłacać.
Tymczasem dyrektor KIS w wydanej 1 grudnia 2023 r. interpretacji przyznał, że darowizna może być pośrednio związana z działalnością, jeśli wpisuje się w strategię społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR – Corporate Social Responsibility). Odpowiedzialna postawa przedsiębiorstwa wobec środowiska, kwestii społecznych, etycznych, kulturalnych, sportowych czy charytatywnych ma bowiem wpływ na kreowanie pozytywnego wizerunku firmy wśród jej interesariuszy, co przekłada się pośrednio na przychody, a więc ma związek z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.387.2023.2.AR).
Podobne stanowisko zajął dyrektor KIS w interpretacjach z 31 stycznia 2023 r. (0114 KDIP2-2.4010.231.2022.l.AP) i 10 maja 2023 r. (0111-KDIB1-1.4010.139.2023.2.BS).
Z tych interpretacji wynika, że podstawowym warunkiem uznania darowizny za powiązaną z działalnością i tym samym nieobjętą ryczałtem od dochodów spółek jest wykazanie ich pozytywnego wpływu na wizerunek firmy, czyli ujęcie tych działań w strategii prowadzenia biznesu w sposób odpowiedzialny (strategii CRS).
Co ważne, ponieważ darowizny muszą przynosić firmie korzyści wizerunkowe, w sposób oczywisty implikuje to, że aby nie podlegały estońskiemu CIT, nie powinny być anonimowe. Warto również pamiętać, że korzystna interpretacja przepisów nie dotyczy darowizn dokonywanych na rzecz podmiotów powiązanych. Darowizny przekazane na rzecz udziałowców, akcjonariuszy, wspólników czy np. fundacji, w których działa członek rodziny, jako dochody z ukrytych zysków będą podlegać opodatkowaniu. Zostało to enumeratywnie wskazane w ustawie.
Strategia CSR
Co ciekawe, ponieważ koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu zakłada, że przedsiębiorstwa powinny dążyć do osiągania sukcesu nie tylko pod względem finansowym, ale również uwzględniać aspekty społeczne, środowiskowe czy etyczne, działalność CSR nie musi być bezpośrednio związana z ich główną działalnością. Oznacza to, że spółka produkująca dywany może swobodnie dokonać darowizny na oczyszczenie Odry i tak komunikować swój wkład w odbudowę środowiska i ekosystemu w Polsce.
Aktualna definicja CSR została zawarta w normie PN-ISO 26 000 jako odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań (produkty, serwis, procesy) na społeczeństwo i środowisko, poprzez przejrzyste i etyczne zachowanie, które przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, zdrowia i dobrobytu społeczeństwa; bierze pod uwagę oczekiwania interesariuszy; jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami zachowania; jest spójne z organizacją i praktykowane w jej relacjach. Dlatego też, jak słusznie zauważył dyrektor KIS, wydatków wpisujących się w koncepcję CSR, a takimi są darowizny, nie można uznać za nieekwiwalentne, niezwiązane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa. Sprawiają bowiem, że spółki, które ich dokonują, są lepiej odbierane w lokalnej społeczności, ich wizerunek kreowany jest pozytywnie, co często pośrednio przekłada się na zwiększenie przychodów.
