Mediacja to dobry sposób rozwiązania konfliktu wspólników

Ważną zaletą postępowania mediacyjnego jest jego szybkość i niższe koszty niż w przypadku postępowania sądowego.

Praktyka życia gospodarczego pokazuje, że w trakcie funkcjonowania spółki między wspólnikami niejednokrotnie dochodzi do nieporozumień związanych z prowadzeniem wspólnego biznesu. Ich źródłem mogą być sprzeczne interesy poszczególnych wspólników. Jeżeli nie uda się im we własnym zakresie wypracować satysfakcjonującego ich rozwiązania, istnieje ryzyko, że nieporozumienie przerodzi się w trwały konflikt, zagrażający dalszemu funkcjonowaniu spółki. W takiej sytuacji – zamiast wybierać od razu drogę sądową – warto rozważyć skorzystanie z mediacji.

Może negocjacje

Mediacja stanowi sposób rozwiązania konfliktu (sporu), polegający na dobrowolnych negocjacjach między skonfliktowanymi stronami z udziałem mediatora, czyli zaakceptowanej przez strony osoby trzeciej. Mediator nie ma pozycji władczej, pozwalającej na rozstrzygnięcie sporu (nie jest arbitrem ani sędzią). Jego rolą jest pomóc stronom w dobrowolnym osiągnięciu przez nie porozumienia, które będzie dla nich akceptowalne. W stosunku do skonfliktowanych stron mediator jest bezstronny, czyli traktuje skonfliktowane strony w jednakowy sposób, zapewniając im równy udział w procesie mediacji.

Jedną z podstawowych zasad mediacji jest jej dobrowolność. Mediacja opiera się bowiem na założeniu, że każda ze stron bierze w niej udział z własnej woli. Oznacza to, że strona może już na początku odmówić uczestniczenia w mediacji, jak również wycofać się z mediacji na każdym jej etapie.

Z punktu widzenia skonfliktowanych wspólników istotną zaletę mediacji stanowi jej poufność.
Postępowanie mediacyjne nie jest jawne, a mediator zobowiązany jest do zachowania tajemnicy. Dzięki poufności mediacji wspólnicy mogą uniknąć ryzyka, że o trwającym między nimi konflikcie dowiedzą się klienci lub pracownicy spółki, co mogłoby negatywnie wpłynąć na ocenę wiarygodności spółki jako kontrahenta i pracodawcy. Nawet gdyby mediacja zakończyła się niepowodzeniem, żaden ze skonfliktowanych wspólników – w razie wniesienia sprawy do sądu – nie będzie mógł powoływać się w postępowaniu sądowym na propozycje ugodowe, propozycje wzajemnych ustępstw lub inne oświadczenia złożone w trakcie mediacji.

Szybciej niż w sądzie

Nie mniej ważną zaletą mediacji jest jej szybkość i niższe koszty niż w przypadku postępowania sądowego. Postępowanie mediacyjne trwa zazwyczaj kilka tygodni lub miesięcy (w przypadku mediacji prowadzonej na podstawie postanowienia sądu – co do zasady, nie dłużej niż trzy miesiące). W praktyce mediacja może być zatem ponad dziesięciokrotnie szybsza niż trwający nawet kilka lat proces sądowy. W konsekwencji mediacja pozwala także uniknąć kosztów, jakie wiążą się z kilkuletnim prowadzeniem sporu sądowego.

Samodzielne uzgodnienie

Wreszcie, wspomnieć warto, że cechą mediacji jest jej odformalizowanie. Strony nie są związane rygorami takimi, jak w postępowaniu sądowym. Skonfliktowani wspólnicy sami decydują o sposobie zakończenia toczącego się między nimi sporu i mają wpływ na kształt postanowień zawieranej ugody. Możliwość samodzielnego uzgodnienia przez wspólników satysfakcjonującego ich rozwiązania, zwiększa zaś szanse na to, że każdy z nich będzie skłonny dobrowolnie je zaakceptować i przestrzegać postanowień zawartej ugody. Daje to też szansę na odbudowę wzajemnego zaufania.

Artykuł ukazał się w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu 24-04-2020 r.