Porządkowanie sprawy śmieci

Niewątpliwie kierunek określany, jako circular economy, w którym minimalizuje się zużycie surowców i masę wytwarzanych odpadów jest docelowo koniecznością. Wpisuje się w to regulacja dotycząca utraty przez odpad jego statusu.

Obowiązujące aktualnie przepisy mają w tym zakresie charakter dość ogólny. Nowe rozwiązania polegają na możliwości wskazania szczegółowych kryteriów utraty statusu odpadów w akcie wykonawczym.

Bardzo istotna jest zmiana w art. 20 ustawy o odpadach. Począwszy od 2012 r., w zakresie możliwości zagospodarowania m. in. zmieszanych odpadów komunalnych, czy też bioodpadów, konieczne było ich przekazanie do instalacji położonej na terenie regionu gospodarki odpadami komunalnymi, na którym zostały wytworzone. Zniesiono tak zdefiniowany obowiązek. Argument dla tej zmiany były problemy z zagospodarowaniem tych frakcji odpadów w regionach oraz monopolizacja rynku. W konsekwencji wkrótce praktycznie wszystkie frakcje odpadów będą mogły być przekazywane do instalacji położonych na obszarze całego kraju.

Wprowadzony nowelą z lipca 2018 r. jedynie roczny okres pozwalający na magazynowanie odpadów, jest zbyt restrykcyjny. Teraz jeden rok będą mogły być magazynowane odpady niebezpieczne, palne, niesegregowane komunalne i pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych. W przypadku pozostałych odpadów okres magazynowania został wydłużyć do lat trzech. Przy czym jednocześnie zaostrzone zostały przepisy w zakresie prowadzenia monitoringu magazynowanych odpadów.

W tym zakresie rozbudowano regulacje prawne ukierunkowane na ułatwienie egzekucji obowiązku w zakresie usuwania odpadów. Jednocześnie wprowadzono zasady solidarnej odpowiedzialności posiadaczy odpadów wskazanych w decyzji nakazującej usunięciu odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania.

Nowelą z lipca 2018 r. w istotny sposób zaostrzono wymagania w zakresie uzyskiwania zezwoleń w zakresie gospodarki odpadami. Jednocześnie analogicznie zaostrzono przesłanki, w razie zaistnienia których, organ obligatoryjnie odmawia wydania zezwolenia. Kierunek ten jest utrzymany w nowej ustawie. Teraz jedną z przesłanek będzie sytuacja w której podstawą odmowy wydania (lub też zmiany) zezwolenia jest wymierzenie administracyjnej kary pieniężnej, o której mowa w art. 194, w ostatnich 10 latach, w wysokości przekraczającej łącznie kwotę 150 000 zł. Tak zdefiniowana przesłanka pozwala na „eliminację” nierzetelnych przedsiębiorców, a jednocześnie pozwala na racjonalną ocenę takiego podmiotu, któremu przydarzy się jakieś przewinienie, co przecież nie musi być od razu dyskryminujące.

Jarosław Kulawik – radca prawny. Członek OIRP w Warszawie. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. W 2005 r. uzyskał uprawnienia radcy prawnego, zaś w roku 2002 złożył egzamin prokuratorski. Posiada wieloletnie doświadczenie w praktyce administracyjnej (w latach 1998–2006 pracował w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, gdzie kierował wydziałem, a następnie departamentem). Z kancelarią M. Mazurek i Partnerzy Radcowie Prawni sp.p. związany od 2006 r.

Artykuł ukazał się w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu 09-08-2019 r.