To nie podatnik ma rozstrzygać o B+R
2022-02-25
Fiskus może wezwać jedynie do sprecyzowania danych i na ich podstawie ocenić, czy chodzi o działalność badawczo-rozwojową.
Działalność badawczo-rozwojowa, kto o tym decyduje? Wyrok NSA w sprawie interpretacji indywidualnej.
W ocenie NSA nie można żądać od podatnika ubiegającego się o interpretację indywidualną, aby we własnym zakresie rozstrzygnął, czy podejmowane przez niego czynności stanowią działalność badawczo-rozwojową. Wyrok jest korzystny m.in. dla podatników, którzy chcą skorzystać z ulgi B+R, IP BOX lub ulgi na prototyp.
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej jest istotne dla podatników podatku dochodowego m.in. w kontekście możliwości skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, ulgi IP BOX czy wprowadzonej w ramach Polskiego Ładu ulgi na prototyp.
Zgodnie z ustawowymi definicjami działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Badania naukowe oraz prace rozwojowe zostały z kolei zdefiniowane poprzez odesłanie do odpowiednich części ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.
Teoria i definicje to jedno, a różnorodność życia gospodarczego – drugie. W praktyce wielu podatników ma wątpliwości, czy w ramach swojej działalności gospodarczej prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Stanowi to istotną barierę dla skorzystania z poszczególnych ulg podatkowych związanych z taką działalnością. Co prawda Ministerstwo Finansów w 2019 r. opublikowało objaśnienia podatkowe dotyczące IP BOX, które obejmują swoim zakresem m.in. kwestię powyższej definicji. Nie rozwiały one jednak wszystkich wątpliwości.
Jednym ze sposobów na zminimalizowanie ryzyka i upewnienie się co do swojego stanowiska są indywidualne interpretacje podatkowe. Podatnicy nie mogli jednak na nie liczyć w wielu wypadkach. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej unikał odpowiedzi na pytania, czy dana działalność może zostać uznana za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu przepisów ustaw o podatkach dochodowych. Nad kwestią obowiązku oceny, czy działalność opisana we wniosku o interpretację stanowi działalność badawczo-rozwojową pochylił się NSA w wyroku z 23 listopada 2021 r. o (sygn. II FSK 1049/21). Podatnik we wniosku o interpretację indywidualną zapytał m.in. o to, czy podejmowana przez niego działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38–40 ustawy o PIT.
Dyrektor KIS wydał postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z uwagi na fakt, że wniosek zawierał braki formalne, których nie usunięto. Postanowienia nie uchylono w ramach postępowania zażaleniowego. Zdaniem organów nie są one uprawnione do dokonywania ocen w zakresie tego, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu regulacji podatkowych.
Sprawę zakończył wyrok NSA z 23 listopada 2021 r., w którym sąd:
- uznał działanie organów za naruszające prawo,
- stwierdził, że organ interpretacyjny domagał się od wnioskodawcy stwierdzenia, czy oprogramowanie tworzone jest w ramach działalności badawczo-rozwojowej – tj. odpowiedź na pytanie, które wnioskodawca skierował do organu,
- takie okoliczności podważają sens wydawania interpretacji podatkowych, jeśli sam wnioskodawca ma udzielić odpowiedzi na zadane przez siebie organowi pytanie,
- wezwanie do sprecyzowania wniosku nie może prowadzić do żądania, aby to sam podatnik przesądził o rozumieniu regulacji, o które wprost zapytał we wniosku (w analizowanej sprawie ocena, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową),
- organ interpretacyjny może wezwać jedynie do sprecyzowania danych faktycznych dotyczących prowadzonej działalności i na ich podstawie ocenić, czy podatnik prowadzi działalność badawczo-rozwojową,
- podatnik dokładnie opisuje swoją działalność przez pryzmat cech działalności badawczo-rozwojowej, to organ ma obowiązek udzielić odpowiedzi na przedstawione wątpliwości interpretacyjne.
Wyrok jest korzystny dla podatników – potwierdza ich prawo do uzyskania interpretacji indywidualnej w zakresie zakwalifikowania danej działalności jako badawczo-rozwojowej. Uzyskanie wiążącej interpretacji indywidualnej jest z kolei pomocne w kontekście minimalizowania ryzyka związanego z korzystaniem z preferencji podatkowych – w tym wypadku z korzystania z ulgi B+R, ulgi IP BOX czy ulgi na prototyp.
