Nieprecyzyjne regulacje w zakresie MDR

Wśród zmian i nowelizacji prawa podatkowego z ostatnich kilku lat trudno znaleźć regulacje krytykowane bardziej niż przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych (Mandatory Disclosure of Tax Schemes – MDR). Regulacje dotyczące MDR są niejasne, niespójne i napisane w sposób, który sprawia, że – zdaniem wielu językoznawców – są niemożliwe do zrozumienia.

Nie dziwi więc, że podatnicy podejmują rozmaite próby ochrony przed negatywnymi konsekwencjami stosowania nowych regulacji, w tym występują z wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej konsekwentnie odmawia jednak wydawania interpretacji indywidualnych w tym zakresie. Powód? Zdaniem organu, przepisy dotyczące MDR nie są one przepisami prawa materialnego i nie dotyczą zobowiązań podatkowych.

Takie stanowisko potwierdził w precedensowym wyroku z 5 grudnia 2019 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (I SA/Po 825/19). Wyrok dotyczył wniosku o wydanie interpretacji, złożonego przez wspólnika (komplementariusza) spółki komandytowej – doradcę podatkowego. We wniosku wskazał on, że działa w imieniu i na rzecz spółki jako osoba nadzorująca i kierująca pracami, w wyniku czego spółka staje się promotorem zobowiązanym do raportowania schematu podatkowego szefowi KAS. Wnioskodawca zapytał, czy jako osoba fizyczna jest zobowiązany do raportowania we własnym imieniu i na własną rzecz takiego schematu szefowi KAS.

Organ, odmawiając wszczęcia postępowania wskazał, że istotą wydania interpretacji podatkowych jest potwierdzenie istnienia (lub nieistnienia) uprawnień i obowiązków występujących po stronie wnioskodawcy. Komplementariusz spółki komandytowej nie jest jednak podatnikiem, płatnikiem, inkasentem ani osobą trzecią o jakiej mowa w art. 14p ordynacji podatkowej. Dlatego nie jest on uprawniony do jego złożenia.

Z takim stanowiskiem zgodził się sąd. W wyroku podkreślił, że z przepisów ordynacji podatkowej nie wynika wprost, że interpretacje indywidualne mogą dotyczyć tylko przepisów prawa materialnego. Jednak – jak wskazano w wyroku,– interpretacje indywidualne wydawane w odniesieniu do przepisów prawa procesowego w praktyce nie dawałyby zainteresowanemu żadnej ochrony. Stąd wskazana instytucja prawna może znaleźć zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do przepisów prawa materialnego.

Podstawa prawna: art. 14b, art. 14p i art. 165a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2019 r. poz. 900 ze zm.)

Zdaniem autora

Z zaprezentowaną przez WSA w Poznaniu argumentacją trudno się zgodzić. Nie sposób zaakceptować tezy, zgodnie z którą wydana interpretacja indywidualna nie chroniłaby zainteresowanego. Naruszenie przepisów o MDR skutkuje konsekwencjami karno-skarbowymi, dlatego zastosowanie się do interpretacji dawałoby ochronę podatnikowi. Za taką interpretacją przepisów przemawiają działania administracji podatkowej, która w objaśnieniach podatkowych dotyczących MDR wprost wskazuje, że zastosowanie się do nich skutkuje objęciem ochroną przewidzianą w przepisach ordynacji podatkowej.

Nawet jednak uznanie, że zastosowanie się do interpretacji indywidualnej nie skutkowałoby przyznaniem wnioskodawcy jakiejkolwiek ochrony, nie powinno skutkować odmową jej wydania. Jedną z funkcji interpretacji indywidualnych jest bowiem funkcja informacyjna. Żaden z przepisów ordynacji podatkowej nie zawiera regulacji, która zabraniałaby jej wydania w przypadku gdy potencjalnie nie dawałaby ochrony wnioskodawcy.

Nieprecyzyjne regulacje w zakresie MDR i drakońskie kary z tytułu ich nieprzestrzegania sprawiają, że omawiane przepisy są prawdziwym polem minowym dla zobowiązanych do ich stosowania. Zauważyło to chyba Ministerstwo Finansów, wydając obszerne objaśnienia w zakresie stosowania przepisów i zapowiadając wydanie następnych części. Stąd wydaje się zwyczajnie uczciwe umożliwienie zainteresowanym uzyskania interpretacji przepisów również w zakresie wskazanych przepisów.

Pozostaje mieć nadzieję, że sądy administracyjne w wydawanych w przyszłości wyrokach okażą się bardziej wyrozumiałe dla skarżących.

Artykuł ukazał się w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu 04-05-2020 r.