Firma musi czasem powalczyć w sądzie

2018-05-18

W codziennej pracy biznesowej bardzo rzadko wiemy, która z załatwianych przez nas spraw znajdzie się w sądzie. Dlatego warto jest dbać, by ustne uzgodnienia zostały potwierdzone na przykład w formie e-maila do kontrahenta. Dobrym zwyczajem jest również dokumentowanie przyczyn podjęcia istotnych decyzji – tu również metodą może być e-mail – do przełożonego lub współpracowników. Po upływie czasu często trudno jest odtworzyć treść ustnych ustaleń lub motywów podjęcia decyzji, zwłaszcza gdy w firmie dochodzi do zmian personalnych.

Truizmem jest stwierdzenie, że ważne jest odpowiednie archiwizowanie dokumentów – zarówno tych papierowych, jak i elektronicznych. Warto o to dbać, bo często jest to niezbędny warunek powodzenia w sądzie.

Angażowanie pełnomocnika

Istnieją kategorie spraw, w których niektóre firmy dobrze potrafią sobie poradzić bez pełnomocnika. Sprawny dział windykacyjny poprowadzi typowy proces przeciwko niepłacącemu kontrahentowi, a dobry dział kadrowy nie powinien mieć problemu z prostą sprawą pracowniczą. Jednak w pozostałych przypadkach warto jest powierzyć sprawę adwokatowi lub radcy prawnemu. Należyte przygotowanie i prowadzenie sprawy zwiększa szanse wygranej lub przynajmniej pozwala zminimalizować związane z nią ryzyka finansowe. Profesjonalny pełnomocnik powinien w porę ostrzec klienta, że sprawa zmierza w złym kierunku. Poinformuje też o możliwości zawarcia ugody i na bieżąco będzie informował klienta o przebiegu procesu.

W praktyce gospodarczej coraz częściej zdarzają się sprawy trudne, o bardzo skomplikowanym stanie faktycznym lub prawnym i wielkich wartościach przedmiotu sporu. W takich sytuacjach trafną decyzją może być zaangażowanie zespołu pełnomocników procesowych. Dobrze zorganizowane zespoły poradzą sobie nawet z najbardziej skomplikowanymi sprawami.

Przygotowanie do rozprawy

Sędziowie są przeważnie bardzo dobrymi prawnikami. Małe jest jednak prawdopodobieństwo, że nasza sprawa trafi do sędziego, który zna się na specyfice działania naszej firmy. Dlatego w pismach do sądu konieczne jest wyjaśnianie wszystkich ważnych aspektów sprawy – nawet tych które wydają nam się oczywiste. Tu również przyda się zaangażowanie osoby spoza firmy. Nie będąc zaangażowana w codzienny biznes osoba taka łatwiej dostrzeże kwestie, które wymagają wyjaśnienia sądowi.

Bardzo ważne jest dobre przygotowanie się do rozprawy sądowej. Składa się na to przypomnienie sobie i ponowne przemyślenie stanowisk stron i materiału dowodowego. Istotne jest przygotowanie argumentacji na poparcie naszych wniosków i ewentualnie odparcie wniosków przeciwnika. Warto przy tym zanotować przepisy prawa, na które chcemy się powołać. W sekretariacie sądu lub internetowym portalu informacyjnym można dowiedzieć się, kto ma zostać przesłuchany w trakcie rozprawy. Należy zastanowić się, jaką wiedzę chciałoby się od tej osoby uzyskać i przygotować odpowiednie pytania. Znaczenie może mieć nawet odpowiednie oznaczenie dokumentów złożonych do sprawy, tak aby szybko odnaleźć potrzebny dowód.

Doświadczenie uczy, że odpowiednie przygotowanie się do rozprawy może zmienić losy sprawy. Nawet jednak jeżeli nie dojdzie do przełomu, to dobre przygotowanie do rozprawy często pozwala zyskać szacunek sędziego. A to też nie jest bez znaczenia.

Zeznania przed sądem

W procesach często dochodzi do sytuacji, w których pracownicy firmy, jej szefowie lub właściciele składają zeznania przed sądem. Dla wielu osób jest to sytuacja stresująca, tym bardziej, że łączy się to często z obowiązkiem odpowiedzi na trudne pytania sądu i drugiej strony.

Przeważnie warto jest przedtem przypomnieć sobie o co chodziło w sprawie – przejrzeć dokumenty i korespondencję lub porozmawiać z zaangażowanymi w sprawę osobami. Istotne jest uzmysłowienie sobie, co chciałoby się powiedzieć sądowi, a także jakie pytania – zwłaszcza te kłopotliwe – może nam zadać sąd lub druga strona procesu.
Zeznając przed sądem każdy ma obowiązek mówienia prawdy. Warto jednak pamiętać, że mamy swobodę przedstawienia sądowi naszych racji. Nawet gdy potwierdzamy fakt, który może być odebrany jako niekorzystny dla naszej firmy. Możemy wtedy naświetlić sądowi nasze spojrzenie na ten fakt i przedstawić naszą interpretację. Warto się nad tym zastanowić przed złożeniem zeznań, a nawet przećwiczyć zeznania z udziałem innej osoby, która pomoże ocenić siłę argumentacji.
Również w trakcie składania zeznań musimy pamiętać, że sędzia prawdopodobnie nie zna specyfiki działania naszej firmy. Dlatego warto jest wszystko dokładnie wyjaśniać, unikać skrótów myślowych i tłumaczyć słownictwo branżowe. W każdym razie nigdy nie powinniśmy przyjmować, że coś jest dla sądu z pewnością zrozumiałe. Znaczna część sędziów stara się uchwycić istotę sprawy i w razie potrzeby zadają dodatkowe pytania. Jednak mimo to zdarza się, że niekorzystne orzeczenia sądów są skutkiem niewłaściwego zrozumienia zeznań. Sytuacja taka nie jest łatwa do naprawienia w drugiej instancji.

W trakcie wizyty w sądzie należy się zachowywać rzeczowo i profesjonalnie. Przesadne okazywanie emocji, czy też wdawanie się w niepotrzebne kłótnie, może na przykład nastawić do nas negatywnie przesłuchiwanego świadka. Nasze zachowanie może również wpłynąć na sposób postrzegania sprawy przez sędziego.

Wizyta biegłego

W procesach sądowych z udziałem firm często dopuszczane są dowody z udziałem biegłych. Zdarza się, że biegły odwiedza firmę w celu dokonania oględzin. Zwykle jest to osoba o wykształceniu technicznym. Dlatego warto zadbać o profesjonalny i rzeczowy przebieg takiej wizyty. Przeważnie oględziny odbywają się z udziałem przedstawicieli przeciwnika procesowego. Często przy takich spotkaniach dochodzi do spięć. Takich sytuacji należy unikać. Jeżeli przeciwnik daje wyraz swoim emocjom – pozwólmy mu na to, ograniczając naszą reakcję do rzeczowej polemiki. W ten sposób wywrzemy na biegłym korzystne wrażenie. Należy też zachować otwartość i przekazywać biegłemu informacje, których żąda. Na tym etapie nie warto argumentować, że jakieś kwestie wykraczają poza zakres badania zlecony przez sąd, więc biegły nie powinien się nimi zajmować. Takie argumenty zachowajmy sobie do momentu polemiki z opinią biegłego – jeżeli okaże się niekorzystna.

Jeżeli nasza firma jest przedsiębiorstwem nowoczesnym i dobrze zorganizowanym, warto oprowadzić po niej biegłego jeszcze przed oględzinami. To również może korzystnie wpłynąć na jego sposób postrzegania sprawy przez biegłego. ℗

Pamiętaj o profesjonalistach

Dobre przygotowanie i prowadzenie sprawy sądowej nie gwarantuje sukcesu. Pozwala jednak znacznie zwiększyć szanse wygranej i zminimalizować ryzyka. Dzieje się tak zwłaszcza w sprawach, w których druga strona przykłada mniej uwagi. Dlatego warto jest starannie prowadzić sprawy sądowe, a sprawy większej wagi powierzać profesjonalistom. Poniesione na to wydatki często wielokrotnie się zwrócą lub pozwolą osiągnąć realne oszczędności. Powierzenie sprawy profesjonalistom pozwala również zaoszczędzić czas pracowników firmy. Zaoszczędzony w ten sposób czas pracowników można wykorzystać w tym co stanowi o istocie firmy – w jej biznesie.

Artykuł ukazał się w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu 18-05-2018r.