Dysponowanie przez organ pokwitowaniem odbioru decyzji ma istotne znaczenie zwłaszcza, gdy adresat kwestionuje fakt jej doręczenia
2018-08-22
Pocztowy dowód doręczenia adresatowi przesyłki jest bowiem dokumentem urzędowym potwierdzającym fakt i datę doręczenia zgodnie z danymi na dokumencie tym umieszczonymi i jako taki korzysta z domniemania prawdziwości. – Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 6 lipca 2018r., sygn. akt: II SA/Łd 303/18.
I choć sama teza wyroku, na gruncie przepisów k.p.a. nie stanowi istotnego novum, to na odnotowanie zasługuje treść uzasadnienia cytowanego orzeczenia.
W stanie faktycznym, na gruncie którego orzekał Sąd Administracyjny, kluczowa była kwestia sposobu doręczenia stronie skarżącej postanowienia Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. W ocenie strony skarżącej doręczenie nie było skuteczne, gdyż skierowane zostało ona na inny adres niż adres do korespondencji wskazany przez skarżącą. Jak jednak wskazał WSA: „Jak trafnie i przekonująco przyjmuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych, przepisy k.p.a. nie regulują kwestii dotyczących sposobu doręczenia pism na adres korespondencyjny lub adres do doręczeń. Przepisy te nie przewidują wprost możliwości wskazania przez stronę adresu do korespondencji lub adresu do doręczeń. Nie oznacza to jednak, że wskazanie w piśmie procesowym tego rodzaju adresu nie jest wiążące dla organów. Wobec tego Sąd uznał, że organ był zobowiązany dostarczyć skarżącej korespondencję na adres przez nią wskazany, inny niż adres zamieszkania. Postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. zostało prawidłowo doręczone skarżącym, a potwierdzenie czego w aktach sprawy znalazły się zwrotne potwierdzenia odbioru przesyłek skierowanych do skarżących, na wskazany uprzednio przez nich adres, inny niż adres zameldowania.
Powyższą linię orzeczniczą potwierdza także wyrok WSA w Szczecinie z dnia 6 lipca 2011r., sygn. akt: I SA/Sz 89/11, wyrok WSA w Poznaniu z dnia 3 grudnia 2015r., sygn. akt: II Sa/Po 892/15 czy wyrok WSA w Krakowie z dnia 24 listopada 2016r., sygn. akt: III SA/Kr 698/16. Dodatkowo, w wyroku z dnia 22 września 2017r., WSA w Rzeszowie, stwierdził, że: „Należy zatem przyjąć, że organ jest zobowiązany dostarczyć skarżącej korespondencję na adres przez nią wskazany, nawet jeśli adres ten stanowi miejsce prowadzenia działalności gospodarczej męża skarżącej. Wniosek taki należy wyprowadzić również z art. 41 § 1 k.p.a., który wyraźnie stanowi o obowiązku stron (ich przedstawicieli i pełnomocników) w zakresie informowania organu o każdorazowej zmianie adresu (nie tylko zamieszkania, lecz także adresu korespondencyjnego lub do doręczeń). Obowiązek ten rodzi z kolei obowiązek organu prowadzącego postępowanie do doręczania dalszej korespondencji na nowy adres. Skoro sama strona wnosi o doręczanie dalszej korespondencji na nowy adres, a następnie podważa legalność i zasadność tego wniosku, to niewątpliwie tego rodzaju następcza zmiana stanowiska nie zasługuje na ochronę prawną.” Co także istotne: „Osoba odbierająca w imieniu strony pismo pod adresem korespondencyjnym, który nie stanowi jej adresu zamieszkania, musi być traktowana albo jako podmiot mogący być adresatem doręczenia zastępczego w trybie art. 43 k.p.a. (działający jak tzw. dorosły domownik strony), albo jako pełnomocnik do doręczeń, który w zakresie odbioru korespondencji jest – co najmniej na zasadzie domniemania – upoważniony do działania w imieniu strony i w związku z tym działa jak strona. Obalenie domniemania skutecznego doręczenia wymaga przedstawienia wiarygodnych dowodów potwierdzających działanie pełnomocnika do doręczeń poza wyraźną wolą strony. Obalenie tego rodzaju domniemania mogłoby jednak nastąpić albo w toczącym się postępowaniu odwoławczym, albo w trybie wznowienia postępowania. Wszelkie zaniedbania i inne zawinione zachowania podmiotów podejmujących się oddania pisma adresatowi lub do tego uprawnionych obciążają właściwych adresatów, natomiast jedynie w wyjątkowych i obiektywnie niezależnych od stron przypadkach możliwe jest uznanie, że tego rodzaju zaniedbania stanowią uzasadnioną przyczynę przywrócenia terminu do dokonania czynności procesowej przez stronę z racji braku jej winy.”
W konsekwencji, przyjęta przez sądy administracyjne linia orzecznicza, prowadzi w kierunku przeciwdziałania nieuczciwym praktykom zmierzającym do celowego przedłużania postępowania administracyjnego, mającego miejsce zazwyczaj w sprawach, w których na stronę nakładane są niekorzystne dla niej obowiązki. Przepisy o doręczeniach mają charakter materialno-techniczny i nie mogą być wykorzystywane do wydłużenia czasu trwania postępowania, jeżeli wiadomym pozostaje, że określona korespondencja trafiła do adresata, który bez przeszkód mógł realizować przysługujące mu uprawnienia (vide: wyrok NSA z dnia 21 listopada 2017 r., sygn. akt II OSK 599/17, LEX nr 2399918).
