Co zrobić z autem firmowym podczas kwarantanny?

Pytanie:
Pracownik przebywający na kwarantannie, przed jej rozpoczęciem zaparkował firmowy samochód dostawczy na parkingu przy miejscu zamieszkania. Czy pracodawca może wydać polecenie odbioru innemu pracownikowi wspomnianego samochodu i jego używania w trakcie świadczenia przez niego pracy?
Pracodawca ma drugi komplet kluczyków, odbiór nie będzie wiązał się z kontaktem z pracownikiem objętym kwarantanną.

Odpowiedź: 
Odpowiedź wymaga przede wszystkim ustalenia, w jakim trybie i w oparciu o jaką podstawę pracownikowi przebywającemu na kwarantannie powierzono samochód firmowy. Możemy mieć do czynienia z różnym ukształtowaniem tej sytuacji.

Przede wszystkim należy sięgnąć do wewnątrzzakładowych unormowań dotyczących korzystania przez pracowników z samochodów firmowych. Zwykle mają one postać regulaminów lub polityk flotowych. A ich elementem są często wzorce umów, na podstawie których powierza się samochody firmowe. Samochód może być oddany pracownikowi do korzystania w oparciu o umowę powierzenia mienia, w rozumieniu art. 124 k.p.

Jakie uprawnienie do korzystania z samochodu

Zbadać też należy, czy pracownik ma uprawnienie do korzystania z samochodu firmowego w związku z łączącym go z pracodawcą stosunkiem pracy. Czy też – w modelu ograniczonym, w związku z wykonywaniem obowiązków pracowniczych.

Jeżeli pracownik posiada uprawnienie do korzystania z samochodu firmowego, które zostało zawarte w umowie o pracę i stanowi dodatkowe świadczenie związane ze stosunkiem pracy, to pracodawca w omawianej sytuacji nie powinien jednostronnie odbierać pracownikowi tego samochodu firmowego.

Działanie takie powinno być poprzedzone zmianą umowy o pracę. Czy to w trybie porozumienia stron, czy też wypowiedzenia warunków umowy o pracę.

Pracodawca jest uprawniony do dysponowania narzędziami pracy

Zakładając, że samochód firmowy został powierzony pracownikowi wyłącznie do użytku służbowego i w związku z wykonywaniem przez pracownika jego obowiązków, pracodawca może zadysponować tym pojazdem w sposób przedstawiony w pytaniu. Skoro pracownik – z uwagi na kwarantannę, obowiązków pracowniczych nie wykonuje.

Pracodawca jest bowiem uprawniony do dysponowania narzędziami pracy. W tym samochodami firmowymi, do których przysługuje mu tytuł prawny. Są to prawo własności, umowa leasingu czy umowa najmu. I wobec tego może wydawać pracownikom polecenia ich zwrotu, do których pracownik powinien się stosować (art. 100 § 1 k.p.).

Jednakże należy każdorazowo uwzględniać unormowania wewnątrzzakładowe. A w tym np., czy regulamin korzystania z floty samochodowej wymaga sporządzenia protokołu wydania, w którym określa się stan techniczny, przebieg pojazdu itp.

Znaczenie dla odpowiedzialności pracownika

Sposób przejęcia samochodu firmowego i udokumentowanie tej czynności ma bowiem niebagatelne znaczenie z perspektywy odpowiedzialności pracownika (dotychczasowego użytkownika samochodu firmowego) za ewentualne stwierdzone później szkody w pojeździe, bądź na potrzeby rozliczenia zużycia paliwa.

Dlatego też jednostronne przejęcie samochodu firmowego – o ile nie sprzeciwiają się temu unormowania przyjęte u pracodawcy lub umowa zawarta między pracodawcą a pracownikiem – wymaga szczególnej ostrożności. Sugerowane jest poinformowanie pracownika przebywającego na kwarantannie o zamiarze przejęcia samochodu firmowego przez innego pracownika.

W tym miejscu zastrzec należy, że jeśli pracownik przebywa na kwarantannie z podejrzeniem zakażenia COVID-19, a krótko wcześniej korzystał z tego pojazdu firmowego, to niezbędne jest podjęcie wszelkich środków ostrożności, nie wykluczając przeprowadzenia dezynfekcji kabiny pojazdu, aby chronić przed potencjalnym zakażeniem pracownika przejmującego pojazd.

W tym zakresie na pracodawcy ciąży obowiązek ochrony zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, który wynika z przepisów art. 94 pkt 4 k.p., art. 207 § 2 k.p.

Odpowiedź ukazała się w serwisie firma.rp.pl

Czytaj także: Innowacje pracownicze w czasach home office