Kiedy trzeba zapłacić VAT od sprzedaży nieruchomości

Odpłatne zbycie budynku czy gruntu przez osobę fizyczną będącą przedsiębiorcą może być obciążona podatkiem od towarów i usług tylko wówczas, gdy sprzedawca występuje w tej transakcji jako podatnik.

Czy sprzedaż nieruchomości z majątku prywatnego przedsiębiorcy podlega VAT? – pyta czytelnik.

Co do zasady z grona podatników VAT wyklucza się osoby fizyczne w przypadku, gdy sprzedają one nieruchomości stanowiące część ich majątku osobistego (prywatnego) pod warunkiem, że nieruchomości te nie zostały nabyte w celu ich odsprzedaży i nie były wykorzystywane w związku z prowadzoną przez te osoby działalnością gospodarczą.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że – w świetle aktualnie wydawanych interpretacji indywidualnych (tj. m.in. w interpretacjach indywidualnych z 5 maja 2021 r., 0113-KDIPT1-3.4012.53.2021.4.MWJ oraz z 7 kwietnia 2021 r., 0112-KDIL1-3.4012.47.2021.2.TK) – z wykorzystywaniem nieruchomości w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej mamy do czynienia nie tylko wówczas, gdy na danej nieruchomości była lub jest prowadzona działalność gospodarcza sprzedającego, ale również wtedy, gdy nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży była lub jest udostępniana odpłatnie osobom trzecim (np. na podstawie umowy dzierżawy). Zatem w przypadku, gdy przedsiębiorca sprzedaje nieruchomość nabytą w celach prywatnych, która przez pewien czas była przez niego dzierżawiona, może zostać uznany za podatnika VAT z tytułu sprzedaży tej nieruchomości.

Poza tym, za podatnika VAT z tytułu sprzedaży nieruchomości może zostać uznana taka osoba fizyczna, która w danej transakcji działa w sposób profesjonalny. Zdaniem sądów administracyjnych i organów podatkowych (wyrażonym np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 marca 2017 r., I FSK 1643/15 oraz w interpretacji indywidualnej z 15 lipca 2021 r., 0112-KDIL3.4012.109.2021.2.AW), przejawem działania w sposób profesjonalny może być na przykład: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek (wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia), uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu lub prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami.

O działaniu sprzedawcy nieruchomości w sposób profesjonalny może świadczyć również fakt wielokrotnego i względnie stałego nabywania i zbywania nieruchomości.

Jak z tego wynika, nie zawsze sprzedaż nieruchomości z majątku prywatnego przedsiębiorcy pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. To, że dana transakcja podlega opodatkowaniu VAT nie zawsze jednak oznacza, że do ceny sprzedaży należy doliczyć VAT. Ustawa o VAT przewiduje bowiem kilka zwolnień, które mogą znaleźć zastosowanie w przypadku sprzedaży nieruchomości.

Podstawa prawna: art. 15 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.)

Artykuł został opublikowany w internetowym i papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolita”