Pobieranie opłaty za wydanie nowego dokumentu prawa jazdy – wyrok TK

Kancelaria Gąsiewski Podniesiński Roman & Wspólnicy

W dniu 14 grudnia 2017 roku Trybunał Konstytucyjny orzekł jednogłośnie, iż nakładanie na obywatela opłaty za wydanie nowego dokumentu prawa jazdy, gdy taka konieczność nie wynika z jego działań, jest niezgodne z art. 2 Konstytucji RP. Przedmiotem wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich było ustalenie, czy art. 18 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami jest konstytucyjny w sytuacji, gdy obowiązek zmiany dokumentu powstał w wyniku działań organów samorządowych.

Zgodnie z obecnym stanem prawnym, niezależnie od tego, z jakiego powodu obywatel musi zmienić dokument prawa jazdy, obowiązany jest uiścić opłatę podstawową w kwocie 100 zł oraz opłatę ewidencyjną w kwocie 50 gr. Problem dotyczy głównie sytuacji zmiany nazwy/patrona ulicy, przy której mieszka posiadacz dokumentu. Obecnie zagadnienie to wydaje się być szczególnie istotne z punktu widzenia zmian, jakie niesie za sobą wejście w życie Ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Rada powiatu ma kompetencje do zmniejszenia lub zwolnienia z opłaty, której obowiązek uiszczenia spowodowany został zmianami administracyjnymi, jednak podjęcie uchwały w tym przedmiocie jest jedynie fakultatywne. Ponadto zdaniem TK, ustawodawca powinien zwrócić uwagę na podobne unormowania w celu ich pilnej, zbiorczej nowelizacji, w szczególności w odniesieniu do dowodów rejestracyjnych.