Pomoc publiczna na restrukturyzację

Jeżeli układy przewidują udzielenie pomocy publicznej, organ, który ma jej udzielić, zawiadamia o tym sędziego komisarza.

Udzielenie pomocy publicznej na restrukturyzację zostało obwarowane szeregiem szczegółowych warunków. Od ich spełnienia zależy możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę z takiej pomocy.

Zadłużenie wobec podmiotów publicznych może okazać się jednym z najtrudniejszych, z jakim mierzy się przedsiębiorca. Wynika to z wielu faktów, wśród których najistotniejszym wydaje się ten, że wierzyciele tacy mają ograniczone możliwości negocjowania z dłużnikiem warunków spłaty zadłużenia, co z kolei wiąże się z koniecznością przestrzegania przepisów prawa dotyczących dyscypliny finansów publicznych.

Zgodnie z art. 204 ust. 1 prawa restrukturyzacyjnego, jeżeli propozycje układowe przewidują, że dłużnikowi ma zostać udzielona pomoc publiczna, organ, który ma udzielić pomocy, zawiadamia o tym sędziego komisarza w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia planu restrukturyzacyjnego, składając jednocześnie opinię w sprawie wraz z odpisami opinii dla dłużnika, nadzorcy albo zarządcy. Odpis opinii doręcza się dłużnikowi, nadzorcy albo zarządcy. Jej sporządzenie jest obowiązkowe, a wykonanie tej czynności może w bardzo poważny sposób wpłynąć na dalszy przebieg postępowania restrukturyzacyjnego.

Wydając taką opinię, organ w pierwszej kolejności musi odnieść się do treści obowiązujących przepisów – w tym zwłaszcza prawa restrukturyzacyjnego – które warunkują możliwość udzielenia pomocy publicznej na restrukturyzację. Można jej udzielić, gdy przedsiębiorca: podjął działalność gospodarczą w danym sektorze w okresie co najmniej trzech lat przed dniem złożenia wniosku restrukturyzacyjnego; nie prowadzi działalności gospodarczej w sektorach hutnictwa żelaza i stali, górnictwa węgla lub w sektorze finansowym; nie prowadzi działalności na rynku, na którym występuje lub może występować długookresowa strukturalna nadprodukcja; nie jest przedsiębiorcą należącym do grupy kapitałowej ani nie jest przejmowany przez żadnego przedsiębiorcę należącego do grupy kapitałowej, z wyjątkiem sytuacji, gdy wykaże, że jego trudna sytuacja ekonomiczna ma charakter wewnętrzny i nie jest wynikiem nieuzasadnionego podziału kosztów w ramach grupy kapitałowej lub jest zbyt poważna, aby mogła zostać rozwiązana przez przedsiębiorcę lub przedsiębiorców należących do tej samej grupy kapitałowej.

Dla oceny dopuszczalności udzielenia przedsiębiorcy pomocy publicznej na restrukturyzację nie ma znaczenia, jakie jest dokładnie źródło tej pomocy. Prawo restrukturyzacyjne, w ślad za przepisami unijnymi, określa tę kwestię bardzo szeroko, stanowiąc, że chodzi tu o jakiekolwiek wsparcie udzielane przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych. Jedynie tytułem przykładu ustawodawca wymienia tu zmniejszenie, w drodze układu, wysokości zobowiązań, rozłożenie spłaty na raty, odroczenie terminu wykonania zobowiązań lub zawieszenie, z mocy prawa lub na podstawie postanowienia sądu lub sędziego komisarza, postępowań egzekucyjnych prowadzonych w celu dochodzenia wierzytelności, udzielenie pożyczek, kredytów, poręczeń lub gwarancji.

Przepis art. 204 ust. 2 prawa restrukturyzacyjnego daje dłużnikowi możliwość zmiany propozycji układowych. Termin na dokonanie takiej zmiany wynosi tydzień, licząc od dnia, w którym dłużnikowi doręczono odpis opinii. Co istotne, nieprzeprowadzenie zmiany treści propozycji układowych oznacza umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego. Tym samym nieprzeprowadzenie takich zmian właściwie zamyka przedsiębiorcy drogę do skutecznego przeprowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego. Biorąc zaś pod uwagę fakt, że przeważnie procedura restrukturyzacyjna jest ostatnią szansą na uniknięcie upadłości, najczęściej najkorzystniejszym rozwiązaniem w takich przypadkach pozostaje modyfikacja złożonych propozycji układowych.