Raportowanie schematów podatkowych – nowa broń fiskusa

1 stycznia 2019 roku weszła w życie nowelizacja Ordynacji podatkowej wprowadzająca obowiązek przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schematach podatkowych. Nowe regulacje dotyczą wszystkich podatników, a sankcje przewidziane za nieprzestrzeganie nowych przepisów są surowe.

Co to jest schemat podatkowy?

Przez schemat podatkowy należy rozumieć uzgodnienie, które spełnia określone w ustawie kryteria. Schematami podatkowymi są wszelkiego rodzaju uzgodnienia, które mają, lub mogą mieć wpływ na opodatkowanie. W praktyce schemat podatkowy został w przepisach zdefiniowany bardzo szeroko – stąd wydaje się, że obowiązkowi raportowania potencjalnie polegać może bardzo szeroka gama zdarzeń gospodarczych. Schematami mogą być nie tylko uzgodnienia związane z optymalizacją podatkową – lecz również inne zdarzenia, w tym np. niepobranie podatku u źródła.

Kogo dotyczą obowiązki raportowania schematów?

Obowiązek raportowania schematów podatkowych spoczywa nie tylko na doradcach podatkowych. Zgodnie z nowymi regulacjami, zobowiązani do raportowania są:
– promotorzy, czyli podmioty projektujące lub wdrażające schemat. Promotorem może być przykładowo: doradca podatkowy, adwokat, radca prawny oraz pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzający klientom;
korzystający, czyli beneficjenci schematu – w praktyce, korzystającym może być każdy podatnik. Są oni zobowiązani do raportowania m.in. w przypadku braku promotora;
wspomagający, czyli podmioty udzielające wsparcia lub doradztwa w zakresie danego schematu. Wspomagającym może być przykładowo: biegły rewident, notariusz albo osoba świadcząca usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księgowy lub dyrektor finansowy.

Na czym polegają obowiązki raportowania?

Raportowanie dokonywane jest w formie elektronicznej. Informacja o schemacie podatkowym powinna zawierać m.in. dane identyfikujące przekazującego informację oraz korzystającego, wskazanie przesłanek skutkujących uznaniem danego uzgodnienia za schemat podatkowy, streszczenie opisu uzgodnienia stanowiącego schemat podatkowy oraz szacunkową wartość korzyści podatkowej.
Nowe obowiązki mogą dotyczyć również schematów wdrożonych jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji. Obowiązkowi raportowania podlegają schematy transgraniczne, jeżeli pierwszej czynności związanej z ich wdrożeniem dokonano po 25 czerwca 2018 r. oraz schematy krajowe, jeżeli pierwszej czynności dokonano po 1 listopada 2018 r.

Kto jest zobowiązany do posiadania wewnętrznej procedury?

Podmioty będące promotorami, których przychody lub koszty w poprzednim roku podatkowym przekroczyły kwotę 8 milionów złotych są zobowiązane do wprowadzenia wewnętrznej procedury dotyczącej wypełniania obowiązków raportowania. Zwracamy Państwa uwagę, że promotorami są nie tylko podmioty świadczące szeroko pojęte usługi doradcze. W roli promotorów występować mogą, również polskie spółki będące częścią międzynarodowych grup kapitałowych – np. w przypadku projektowania albo wdrażania przez takie podmioty schematu na rzecz innego podmiotu z grupy.

Jakie sankcje grożą podatnikom za niedopełnienie obowiązków?

Niewywiązywanie się z obowiązku zgłaszania schematów oraz nieposiadanie wewnętrznej procedury może wiązać się z dotkliwymi karami finansowymi. Brak zgłoszenia może skutkować nałożeniem na osoby odpowiedzialne za zgłoszenie kary grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych (obecnie to ponad 20 milionów PLN). Brak procedury może skutkować nałożeniem na podmiot zobowiązany do jej posiadania kary pieniężnej w wysokości do 2 milionów PLN – w szczególnych przypadkach kara ta może jednak wzrosnąć nawet do 10 milionów PLN.