Symbole religijne w miejscu pracy – czy można ich zakazać?
2021-03-24
Symbole religijne w miejscu pracy mogą spotkać się z różnym odbiorem. Czy można zatem zakazać ich eksponowania? Prawnik wyjaśnia.
Pytanie:
Czy pracodawca może zabronić pracownikom eksponowania symboli religijnych na terenie przedsiębiorstwa?
Odpowiedź:
Przedstawiony problem wynika z konkurencji z jednej strony prawa każdego człowieka do wolności i swobody wyznawania jakiejkolwiek religii, z drugiej zaś przyjmowaną nierzadko polityką neutralności firmy wobec swojej klienteli czy wizerunku firmy.
Przy poszukiwaniu rozwiązania zagadnienia eksponowania symboli religijnych na terenie zakładu pracy z całą pewnością możemy z jednej strony sięgnąć do orzecznictwa unijnego w tym zakresie odwołując się m.in. do wyroków TSUE w sprawach C-157/15 wyrok z 14 marca 2017 r. i C-188/15 wyrok z 14 marca 2017 r., wskazujących iż zakaz noszenia wszelkich widocznych symboli religijnych w miejscu pracy, który wynika z wewnętrznej reguły przedsiębiorstwa, nie stanowi dyskryminacji bezpośredniej ze względu na religię lub przekonania wobec pracowników, jeżeli w przedsiębiorstwie obowiązuje zakaz noszenia w godzinach pracy widocznych symboli politycznych, światopoglądowych lub religijnych. Jeżeli regulamin pracy zawiera takie jednolite i generalne postanowienia obowiązujące wszystkich pracowników, zaś przedsiębiorstwo rzeczywiście realizuje politykę neutralności, to nie będzie również możliwe zarzucenie przedsiębiorcy dyskryminacji pośredniej w kontekście równego traktowania opartego na religii lub przekonaniach.
Wyroki TSUE dają również wskazówkę, iż takie zakazy nie dyskryminują pracowników jeżeli są obiektywnie uzasadnione zgodnym z prawem celem, a środki, które służą do osiągnięcia tego celu są właściwe i konieczne.
Dyskretne symbole religijne
Z drugiej strony należy mieć na uwadze, iż na rozstrzygnięcie TSUE oczekuje sprawa dotycząca możliwości noszenia dyskretnych symboli religijnych (niewielkich rozmiarów) i w tym zakresie obecne stanowisko rzecznika generalnego dla TSUE wskazuje, iż polityka neutralności politycznej, światopoglądowej lub religijnej pracodawcy w relacjach z klientami nie jest niezgodna z noszeniem przez jego pracowników symboli religijnych, widocznych albo nie, ale niewielkich rozmiarów (dyskretnych), które nie rzucają się od razu w oczy (opinia rzecznika generalnego w sprawach połączonych C-804/18IX/WABE e.V.iC-341/19 MH Müller Handels GmbH/MJ z 25 lutego 2021 r.). W tym zakresie warto również zwrócić uwagę na wyroki ETPC z 15 stycznia 2013 r. w sprawie Eweida i inni przeciwko Wielkiej Brytanii gdzie ten Trybunał zakwestionował zakaz noszenia niewielkich symboli religijnych, który wynikał jedynie z chęci kształtowania przez pracodawcę określonego wizerunku firmy.
Odpowiedz ukazała się w serwisie firma.rp.pl
