Trudniej zostać członkiem zarządu domu maklerskiego
2019-05-10
Krzysztof Rożko i Wspólnicy Kancelaria Prawna
Komisja Nadzoru Finansowego po raz pierwszy pod rządami nowych przepisów, wyraziła zgodę na powołanie w domach maklerskich dwóch prezesów zarządów oraz trzech członków zarządu odpowiedzialnych za nadzorowanie systemu zarządzania ryzykiem.
Wraz z implementacją do polskiego porządku prawnego tzw. pakietu MIFiD II, do przepisów wprowadzono nowe wymogi w zakresie składu zarządu, podziału kompetencji oraz sposobu weryfikacji spełniania ustawowych kryteriów przez członków zarządów domów maklerskich.
Jakie zmiany
W poprzednim stanie prawnym przepisy wymagały, aby w skład zarządu domu maklerskiego wchodziły co najmniej dwie osoby posiadające wykształcenie wyższe, co najmniej trzyletni staż pracy w instytucjach rynku finansowego oraz dobrą opinię w związku ze sprawowanymi funkcjami.
Obecnie ustawa o obrocie instrumentami finansowymi stanowi, iż liczba członków zarządu domu maklerskiego powinna zapewniać skuteczne, prawidłowe i ostrożne zarządzanie domem maklerskim, w szczególności uwzględniać zakres, skalę i złożoność prowadzonej działalności, przy czym w skład zarządu powinny wchodzić co najmniej dwie osoby. Minimalna wymagana liczba członków zarządu domu maklerskiego nie uległa więc zmianie, natomiast przepisy wymagają obecnie wyodrębnienia w zarządzie stanowiska członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem. Ustawa stanowi również, iż w ramach wewnętrznego podziału kompetencji w zarządzie nie mogą być łączone funkcje prezesa zarządu oraz członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem.
Powołanie prezesa zarządu lub członka zarządu odpowiedzialnego za zarządzanie ryzykiem powinno się obecnie składać z dwóch etapów, tj. weryfikacji kandydata na takie stanowisko przeprowadzanej w domu maklerskim tzw. oceny odpowiedniości, a następnie procedury uzyskania zgody organu nadzoru na powołanie. Powołanie pozostałych członków zarządu nie wymaga uzyskania zgody KNF, wiąże się natomiast każdorazowo z obowiązkiem przeprowadzenia oceny odpowiedniości kandydatów w ramach domu maklerskiego.
Ocena odpowiedniości
Dom maklerski jest obowiązany wdrożyć politykę przeprowadzania oceny odpowiedniości zarówno indywidualnej, jak i kolegialnej organów spółki. W toku przeprowadzania oceny odpowiedniości, weryfikuje się spełnianie przez kandydata określonych ustawowo wymogów w zakresie posiadania nieposzlakowanej opinii, wiedzy, kompetencji i doświadczenia, niezbędnych do zarządzania domem maklerskim w sposób wymagany przepisami. Ocenie podlega również spełnianie kryteriów takich jak zdolność poświęcenia wystarczającej ilości czasu, niezależność osądu, a w odpowiednich przypadkach – przestrzeganie ograniczeń w sprawowaniu kilku funkcji jednocześnie. Ocenie odpowiedniości zarządu jako organu kolegialnego podlega m.in. jego zdolność do podejmowania decyzji uwzględniających model biznesowy domu maklerskiego, poziom apetytu na ryzyko, strategię działania oraz otoczenie rynkowe.
Wniosek do komisji
Drugim etapem jest postępowanie administracyjne przed Komisją Nadzoru Finansowego, wszczynane na wniosek rady nadzorczej domu maklerskiego. Wraz z wnioskiem o wyrażenie zgody na powołanie określonych osób na wymienione stanowiska w zarządzie, należy przekazać komisji określone przez ustawę informacje i dokumenty dotyczące wskazanych osób. Decyzja KNF o wyrażeniu zgody na powołanie prezesa zarządu domu maklerskiego lub członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem może określać termin, do którego powinno nastąpić powołanie. W przypadku niedotrzymania terminu zakreślonego przez komisję, decyzja wygasa. Podkreślić należy, że powołanie tej samej osoby na pełnione już stanowisko na kolejną kadencję, nie będzie wymagało złożenia kolejnego wniosku o wyrażenie zgody na takie powołanie, o ile nie zajdą zmiany w zakresie spełniania przez taką osobę ustawowo określonych kryteriów.
Nieposzlakowana opinia
Zdaniem autorki
Można stwierdzić, że regulacje w zakresie uzyskiwania zgody na powołanie prezesa zarządu oraz członka zarządu nadzorującego system zarządzania ryzykiem w domu maklerskim są w tej chwili w znacznej mierze zbieżne z przepisami prawa bankowego dotyczącymi powoływania prezesa zarządu oraz członka zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności banku. Kształtująca się praktyka nadzorcza pokaże natomiast jak będą przebiegać postępowania w przedmiocie uzyskania zgody na powołanie prezesów i członków zarządu odpowiedzialnych za zarządzanie ryzykiem w domach maklerskich i czy będą one prowadzone analogicznie do tego, jak ma to miejsce w sektorze bankowym.
Artykuł ukazał się w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu 10-05-2019 r.
