Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne – sposób na problemy z płynnością finansową

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne (UPR) cieszy się dużym zainteresowaniem przedsiębiorstw, które w ostatnim czasie mają problem z zachowaniem płynności finansowej wywołanej pandemią COVID-19. Tylko do końca 2020 r. otwarto ponad 250 uproszczonych restrukturyzacji, co oznacza, iż jest to najchętniej wybierany sposób redukcji zadłużenia spośród dostępnych postępowań restrukturyzacyjnych. Wydaje się, że UPR stanowić będzie w dalszym ciągu atrakcyjny dla branż zagrożonych niewypłacalnością tj. w szczególności: hotelarstwa, turystyki, gastronomii, budownictwa, sposób uwolnienia się od ciążących zobowiązań i jednocześnie będzie stanowić ratunek przed widmem upadłości.

ODFORMALIZOWANIE PROCEDURY

W czerwcu 2020 r. uchwalono ustawę o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. Wprowadziła ona do polskiego porządku prawnego nowy tryb postępowania restrukturyzacyjnego, stanowiący hybrydę dotychczas znanych trybów postępowań restrukturyzacyjnych, pozostając jednak najbliższym postępowaniu o zatwierdzenie układu w zakresie odformalizowania całej procedury, odbywającej się w znamienitej większości poza sądem, którego rola została ograniczona do zatwierdzenia/odmowy zatwierdzenia przyjętego układu.

UPR w założeniu stanowić ma proste i szybkie narzędzie umożliwiające zredukowanie długu poprzez szybkie podjęcie negocjacji układowych z wierzycielami przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony majątku dłużnika przed egzekucją oraz przed rozwiązaniem przez kontrahentów kluczowych umów.

Główne korzyści wynikające z zastosowania instytucji uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego to:.

– zawieszenie egzekucji dotyczących wierzytelności objętych układem,

– brak możliwości realizacji (spłat) przez dłużnika wierzytelności objętych układem – zakaz spłaty długów układowych,

– co do zasady obowiązuje zakaz dokonywania potrąceń wierzytelności,

– zgoda nadzorcy układu na dokonanie wypowiedzenia przez wynajmującego lub wydzierżawiającego umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których prowadzone jest przedsiębiorstwo dłużnika,

– zgoda nadzorcy układu na dokonanie wypowiedzenia umów kredytu w zakresie środków pozostawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania, umów leasingu, ubezpieczeń majątkowych, umów rachunku bankowego, umów poręczeń, umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi oraz gwarancji i akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia postępowania,

– układem można objąć również wierzyciela zabezpieczonego rzeczowo, o ile propozycje układowe będą przewidywały jego pełne zaspokojenie.

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA

  1. Otwarcie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego

Postępowanie zostaje otwarte na skutek ukazania się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obwieszczenia o otwarciu postępowania, które zleca do publikacji dłużnik. Przed dokonaniem obwieszczenia, należy zawrzeć umowę z osobą posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego, która w toku procedury pełni funkcję nadzorcy układu – to pod czujnym okiem tej właśnie osoby dłużnik powinien przygotować propozycje układowe, spis wierzytelności oraz spis wierzytelności spornych.

  1. Zawarcie układu z wierzycielami

Zasadniczym celem postępowania jest zawarcie układu z wierzycielami. Dłużnik w tym celu powinien zebrać głosy (za bądź przeciw przedstawionym propozycjom układowym) na kartach do głosowania przedstawionych wierzycielom. Układ może być również przedmiotem głosowania na zgromadzeniu wierzycieli. Uprawniony do zwołania zgromadzenia będzie nadzorca układu. Zgromadzenie wierzycieli będzie mogło odbyć się także z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji.

WAŻNE!

Wniosek o zatwierdzenie układu należy złożyć do sądu restrukturyzacyjnego w terminie maksymalnie czterech miesięcy licząc od dnia ukazania się obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o inauguracji UPR.

  1. Umorzenie postępowania

Postępowanie będzie podlegało umorzeniu z mocy prawa, jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu – dlatego tak ważne jest przeprowadzenie całej procedury zasadniczej na tyle sprawnie, aby w ww. terminie przedłożyć sądowi kompletny wniosek celem zatwierdzenia.

OGRANICZENIA W ZARZĄDZIE WŁASNYM DŁUŻNIKA

Czynności dłużnika przekraczające zwykły zarząd będą wymagały aprobaty nadzorcy układu. Zgoda ta będzie mogła zostać wydana również następczo. Czynność dokonana bez zgody nadzorcy układu będzie nieważna, co w przypadku następczego otwarcia postępowania sanacyjnego bądź upadłościowego skutkować może bezskutecznością wobec przyszłej masy upadłości lub masy sanacyjnej.

Katalog czynności wymagający zgody nadzorcy jest co do zasady otwarty i zależeć będzie od specyfiki danego przedsiębiorstwa. Niemniej, jako klasyczny rodzaj czynności wymagającej zgody nadzorcy wskazać można przeniesienie własności rzeczy lub prawa na zabezpieczenie wierzytelności nieobjętej układem.

Zasadniczo przyjąć należy się, że nadzorca układu akceptuje czynności jeżeli są niezbędne dla zawarcia i wykonania układu oraz realizacji planu restrukturyzacji.

OKRES OBOWIĄZYWANIA PRZEPISÓW

Zainicjowanie procedury uproszczonej restrukturyzacji możliwe będzie tylko raz i tylko do końca czerwca 2021 r. Ustawodawca uznał, że instytucja uproszczonej restrukturyzacji ma obowiązywać w okresie, który ocenia się jako czas oddziaływania negatywnych skutków ekonomicznych powstałych z powodu szerzenia się epidemii COVID-19. Zainicjowanie UPR rekomendowane jest wszystkim przedsiębiorcom, u których w wyniku pandemii pojawiły się kłopoty z płynnością finansową. Celem ustawodawcy była ochrona przedsiębiorstw przed upadłością i w konsekwencji likwidacją miejsc pracy.

WAŻNE!

Praktycznie każdy przedsiębiorca może skorzystać z opisanej procedury. Zasadniczo bez znaczenia pozostaje, czy stan zagrożenia niewypłacalnością albo niewypłacalność przedsiębiorcy powstały w czasie lub w związku z epidemią COVID-19.

podstawa prawna: Ustawa z 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (tekst jedn. DzU z 2020, poz. 814 ze zm.)

podstawa prawna: Ustawa z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 (DzU z 2020 r., poz. 1086)

Artykuł ukazał się w papierowym i internetowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolita”