FINANSE

Wpływ decyzji Prezesa UOKiK na postępowania prowadzone przez obligatariuszy GetBack S.A przeciwko Idea Bank S.A.

2019-02-05

Decyzja Prezesa UOKiK z dnia 3 lutego 2020 roku jest kolejną z decyzji wydanych przez organy państwa, wskazujących na naruszenia przepisów prawa, których dopuścił się Idea Bank S.A. w związku z oferowaniem obligacji GetBack S.A.

W swojej decyzji Prezes UOKiK wskazał po raz kolejny na model sprzedaży obligacji GetBack S.A. stosowany przez pracowników/przedstawicieli Idea Bank S.A. Model ten zakładał oferowanie nabycia obligacji wszystkim klientom, zarówno tym nowym, jak i tym, którzy już posiadali produkty finansowe w tym banku, bez względu na ich preferencje inwestycyjne i doświadczenie na rynku kapitałowym w inwestowaniu w tego typu produkty.

Znaczna część obligatariuszy, którzy nabyli obligacje GetBack S.A. za pośrednictwem Idea Bank S.A. zdecydowała się rozpocząć działania sądowe przeciwko Idea Bank S.A. Na kanwie prowadzonych spraw obligatariusze dochodzą roszczeń w oparciu o wprowadzenie ich przez pracowników/przedstawicieli banku w błąd co do charakteru produktu jakim były obligacje GetBack S.A., jak również niedopasowanie charakteru oferowanego produktu do potrzeb konsumentów czyli tzw. misselling.

Decyzja Prezesa UOKiK z dnia 3 lutego 2020 roku w ocenie Kancelarii statuuje podnoszone zarówno w reklamacjach kierowanych do Idea Bank S.A. jak i w treści pism procesowych, zarzuty obligatariuszy. Decyzja ta pomimo tego, iż nie jest decyzją prawomocną, wobec czego nie stanowi prejudykatu przeciwko przedsiębiorcy, któremu zarzucany był czyn z zakresu praktyk ograniczających konkurencję, może w znacznym stopniu wpłynąć na sytuację procesową obligatariusza dochodzącego swoich praw przed sądem powszechnym w postępowaniu cywilnym.

Należy także podkreślić, że decyzja z dnia 3 lutego br. w żadnym stopniu nie zamyka obligatariuszowi drogi do dochodzenia roszczeń cywilnych przeciwko Idea Bank S.A. Decyzja ta, wespół z częściową decyzją Prezesa UOKiK z dnia 1 sierpnia 2019 roku, uznającą, iż działania Idea Bank S.A. wprowadzały w błąd klientów, co mogło spowodować podjęcie przez obligatariuszy decyzji odnośnie nabycia oferowanych obligacji, której inaczej by nie podjęli – stanowi silny argument w rękach obligatariuszy w sporze sądowym przeciwko bankowi. Stanowisko Prezesa UOKiK potwierdza liczne naruszenia przepisów prawa, których dopuścił się Idea Bank S.A. oferując konsumentom nabycie obligacji GetBack S.A.

Wydana w dniu 3 lutego 2020 roku decyzja Prezesa UOKiK zakończyła postępowanie administracyjne prowadzone przeciwko Idea Bank S.A. dotyczące oferowania między innymi przezeń obligacji GetBack S.A. Pomimo tego, iż postępowanie administracyjne się zakończyło, decyzja wydana przez Prezesa UOKiK nie jest prawomocna. Idea Bank S.A. przysługuje możliwość złożenia odwołania do Sądu Okręgowego w Warszawie – Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w terminie miesiąca od daty doręczenia mu decyzji.

Prezes UOKiK w uzasadnieniach wydanych przez siebie decyzji potwierdził szereg wcześniej już kierowanych przez obligatariuszy względem Idea Bank S.A. zarzutów. W ocenie Kancelarii decyzje te pomimo tego, iż nie są jeszcze prawomocne mogą okazać się pewnymi drogowskazami dla sądów orzekających w sprawach przeciwko Idea Bank S.A., z uwagi na to, iż stanowisko organu państwowego przychyla się w pełni do stanowisk obligatariuszy, którzy ponieśli szkodę w wyniku działań Idea Bank S.A.

W ocenie Kancelarii również wypłata rekompensaty publicznej w wysokości określonej w decyzji Prezesa UOKiK, po jej uprawomocnieniu się, nie wpłynie negatywnie na sytuację procesową obligatariuszy, którzy zdecydowali się wystąpić na drogę postępowania cywilnego przeciwko Idea Bank S.A. Wskazać należy, iż rekompensata publiczna jest jedynym ze stosowanych przez Prezesa UOKiK środków usunięcia skutków naruszeń zbiorowych interesów konsumenta. Ma ona charakter represyjny w stosunku do przedsiębiorcy, który swoimi praktykami narusza zbiorowy interes konsumentów. W wyniku zastosowania przez Prezesa UOKiK w wydanej decyzji, tego rodzaju instrumentu, konsumenci, którzy zostali poszkodowani naruszeniami dokonanymi przez przedsiębiorcę, otrzymują swego rodzaju częściową kompensatę poniesionych strat.

Odpowiednio prowadzony proces, w którym obligatariusz przedstawi sądowi stan faktyczny, posiłkując się dowodami (w tym decyzjami Prezesa UOKiK, które jako dokumenty urzędowe w myśl art. 244 kodeksu postępowania cywilnego stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone), wskazującymi na to, iż Idea Bank S.A. oferując mu poprzez swoich pracowników/przedstawicieli, nabycie obligacji GetBack S.A. wprowadził go w błąd co do charakteru tego produktu, nie dopasował tego rodzaju produktów do charakterystyki inwestycyjnej obligatariusza oraz dokonywał tych czynności bez uprawnień do pośredniczenia w procesie nabywania obligacji, może rzutować na skuteczność dochodzonych przezeń roszczeń od banku.

Artykuł ukazał się w internetowym wydaniu dziennika „Rzeczpospolita” dnia 05-02-2020 r.