Jak uzyskać pozwolenie na broń?
2022-10-24
Wiele osób nie wie, że uzyskanie pozwolenia na broń w Polsce wcale nie jest takie trudne i długotrwałe, jak może się wydawać.
Wybuch wojny na Ukrainie spowodował znaczący wzrost zainteresowania nauką strzelania i możliwością uzyskania pozwolenia na broń. Dostępne w internecie dane na temat ilości broni palnej w Polsce wskazują, że mimo rosnącej popularności broni palnej, Polacy nadal zaliczają się do najmniej uzbrojonych narodów w Europie.
Od czego zacząć?
Osoba chcąca uzyskać pozwolenie na broń powinna sobie odpowiedzieć przede wszystkim na dwa podstawowe pytania:
1) Czy spełniam wymienione niżej 4 niezbędne warunki uzyskania pozwolenia na broń?
2) W jakim celu potrzebna jest mi broń?
Warunki niezbędne, aby uzyskać pozwolenie na broń są następujące:
1) ukończone 21 lat (od zasady tej przewidziane są wyjątki)
2) posiadanie w Polsce miejsca stałego pobytu
3) odpowiedni stan zdrowia, tj.
- brak zaburzeń psychicznych lub znacznego ograniczenia sprawności psychofizycznej,
- brak istotnego zaburzenia funkcjonowania psychologicznego
- brak uzależnienia od alkoholu lub substancji psychoaktywnych
4) brak prawomocnego skazania za:
- umyślne przestępstwo,
- umyślne przestępstwo skarbowe,
- nieumyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu
- nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości, pod wypływem środka odurzającego lub połączone z ucieczką z miejsca zdarzenia.
Powyższe warunki są zero-jedynkowe, co oznacza, że jeśli występuje chociażby jedna z powyższych przeszkód, pozwolenie na broń na pewno nie zostanie wydane i nie warto nawet zaczynać procesu starań o jego uzyskanie. Oczywiście stan taki może być przejściowy i np. w razie zatarcia skazania lub osiągnięcia wymaganego wieku można ponownie zacząć myśleć o uzyskaniu pozwolenia.
Jeśli żadna z powyższych przeszkód nie występuje można rozpocząć starania się o uzyskanie pozwolenia na broń.
Pozwolenie na broń w Polsce wydawane jest w szczególności w celach:
1) ochrony osobistej
2) ochrony osób i mienia
3) łowieckich
4) sportowych
5) rekonstrukcji historycznych
6) kolekcjonerskich
7) pamiątkowych
8) szkoleniowych.
Osoba występująca o wydanie pozwolenia na broń musi we wniosku wskazać „ważny powód” dla uzasadnienia chęci posiadania broni. Powód taki musi być związany z jednym z wyżej wymienionych celów.
Osoby, które nie miały nigdy wcześniej styczności z bronią, chcą najczęściej posiadać broń „na wszelki wypadek” do obrony osobistej, zwłaszcza obecnie z uwagi na toczącą się za naszymi granicami wojnę. Jednak w praktyce uzyskanie właśnie takiego pozwolenia jest bardzo trudne. Zgodnie z ustawą o broni i amunicji wydanie decyzji pozytywnej jest w tym przypadku uwarunkowane wykazaniem „stałego, realnego i ponadprzeciętnego zagrożenia życia lub zdrowia”. Warunek ten może być spełniony jedynie w wyjątkowych przypadkach, np. właściciela kantoru, który sam przewozi duże kwoty pieniędzy czy sędziego, który regularnie otrzymuje groźby pozbawienia życia. Co więcej, przyjmuje się, że wspomniane tu zagrożenie życia i zdrowia musi wynikać z okoliczności dotyczących danej, konkretnej osoby a nie np. z sytuacji międzynarodowej. Tym samym tocząca się w Ukrainie wojna nie jest uznawana za „ważny powód” uzyskania pozwolenia na broń dla celów obrony osobistej.
Z tego powodu znacznie łatwiej w praktyce jest uzyskać broń dla celów łowieckich lub sportowych.
W niniejszym artykule przedstawiona zostanie w skrócie droga do uzyskania broni dla celów sportowych.
Wyjaśnić warto, że określenie to może być początkowo mylące. W rzeczywistości osoba ubiegająca się o broń dla celów sportowych nie musi być wcale być wybitnym strzelcem startującym w mistrzostwach Polski.
Broń dla celów sportowych
Pozwolenie na broń dla celów sportowych może uzyskać każdy, kto wstąpi do klubu strzeleckiego zrzeszonego w Polskim Związku Strzelectwa Sportowego (PZSS) i zda egzamin na patent strzelecki. Do egzaminu można podejść najwcześniej po upływie 3 miesięcy od zarejestrowania w portalu PZSS przez klub. Warto pamiętać, że początkiem powyższego minimalnego okresu uprawniającego do podejścia do egzaminu nie jest samo przystąpienie do klubu, a właśnie wspomniany wpis do portalu PZSS. Jeśli zatem komuś zależy na czasie, musi dopilnować, żeby klub dokonał rejestracji jak najszybciej.
Swój najbliższy klub strzelecki można znaleźć na stronie PZSS: https://www.pzss.org.pl/pzss/kluby.
Egzamin na patent obejmuje część teoretyczną i praktyczną. Egzamin praktyczny podzielony jest na 3 części: pistolet, karabin i strzelba gładkolufowa. Sam egzamin nie jest bardzo trudny, a dodatkowo kluby organizują kursy przygotowawcze.
Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu można uzyskać patent na uprawianie sportu strzeleckiego w dyscyplinach: pistolet, karabin, strzelba gładkolufowa i rozpocząć procedurę uzyskania pozwolenia na broń.
Pozwolenie na broń wydawane jest w formie decyzji administracyjnej przez Komendanta Wojewódzkiego Policji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby występującej z wnioskiem.
Przed wystąpieniem z wnioskiem należy poddać się badaniom lekarskim (psycholog, psychiatra, okulista), które potwierdzą brak przeszkód zdrowotnych wspomnianych wyżej. Do wniosku o wydanie pozwolenia należy załączyć stosowne zaświadczenia.
Ustawa o broni o amunicji daje policji podstawę do odmowy wydania pozwolenia w razie stwierdzenia, że wnioskodawca „stanowi zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego”.
Weryfikacja niniejszego warunku następuje w oparciu o posiadane przez policję dane na temat przestępstw i wykroczeń, których dopuściła się lub mogła się dopuścić osoba ubiegająca się o pozwolenie na broń. Za osobę niespełniającą powyższego warunku z mocy ustawy uznaje się automatycznie każdego, kto został skazany prawomocnym orzeczeniem sądu za:
- umyślne przestępstwo,
- umyślne przestępstwo skarbowe,
- nieumyślne przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu
- nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji popełnione w stanie nietrzeźwości, pod wypływem środka odurzającego lub gdy sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.
Skazanie za przestępstwo inne niż wymienione wyżej lub wykroczenie oraz sam fakt wszczęcia przeciwko osobie ubiegającej się o pozwolenie na broń postępowania karnego nie może być samodzielną podstawą decyzji odmownej, chyba że organ wykaże, iż charakter zarzucanego czynu oraz inne okoliczności stwierdzone w sprawie wskazują, że wnioskodawca stanowi zagrożenie dla siebie, porządku lub bezpieczeństwa publicznego (tak: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 marca 2016 r., II OSK 1659/14).
W praktyce spełnienie ww. warunku może okazać się problematyczne w przypadku osoby, która ma lub miała założoną tzw. niebieską kartę albo była karana za wykroczenia drogowe. Organy wydające pozwolenia na broń często faktem naruszania przepisów drogowych uzasadniają obawę, że osoba ubiegająca się o pozwolenie nie panuje nad sobą i skoro nie przestrzega porządku prawnego, to nie powinna być dopuszczona do posiadania broni.
Pozwolenie na broń dla celów sportowych może być w każdym czasie cofnięte, więc należy pamiętać o dopełnieniu warunków niezbędnych dla jego utrzymania. Zgodnie z art. 18 ust. 4 ustawy o broni i amunicji właściwy organ policji może cofnąć pozwolenie na broń, jeśli ustały okoliczności faktyczne, które stanowiły podstawę jego wydania. Podstawę cofnięcia pozwolenia może stanowić m.in. utrata członkostwa w klubie strzeleckim lub utrata licencji strzeleckiej. Dlatego osoba posiadająca pozwolenie na broń dla celów sportowych powinna opłacać składki członkowskie i dbać o to, aby każdego roku posiadać wymaganą dla utrzymania licencji ilość startów w zawodach klubowych.
Tanio nie jest
Sam proces uzyskania pozwolenia na broń trwa minimum ok. 6 miesięcy, a koszt jego uzyskania i samego zakupu własnej broni, a następnie amunicji do niej są znaczne, więc warto na samym początku drogi starań o posiadanie własnej broni wszystkie te wydatki przekalkulować.
Obecnie sam koszt uzyskania pozwolenia na broń to minimum ok. 3.500-4.000 zł, na co składają się:
1) wpisowe i roczna opłata członkowska w klubie strzeleckim
2) niezbędne badania lekarskie
3) kurs przygotowujący do egzaminu na patent
4) opłata za egzamin na patent
5) kilka wizyt na strzelnicy lub starty w zawodach klubowych w celu przygotowania się do egzaminu
6) zakup sejfu na broń klasy S
7) opłaty skarbowe za wydanie pozwolenia na broń i promes na zakup broni
Na koniec warto pamiętać, że strzelanie wciąga i raczej mało kto jest w stanie poprzestać na zakupie tylko jednej sztuki broni.
adw. Marta Trawczyńska z Kancelarii Prawnej Gajewski Trawczyńska i Wspólnicy z Olsztyna–pasjonatka strzelectwa. Posiada pozwolenie na broń dla celów sportowych, uprawnienia sędziego strzelectwa sportowego klasy III i instruktora strzelania