Jak jest opodatkowana produkcja z wykorzystaniem materiałów powierzonych

W przypadku wytwarzania towarów z produktów dostarczonych przez zlecającego, konieczna jest analiza gospodarczego znaczenia wykonywanych czynności. Na jej podstawie można określić naturę transakcji i jej konsekwencje wobec fiskusa.

Czy wyprodukowanie wyrobu z wykorzystaniem materiałów powierzonych producentowi przez zlecającego (oraz materiałów własnych producenta) jest usługą czy dostawą towaru? Od odpowiedzi zależą konsekwencje VAT działalności producenta, szczególnie, gdy produkcja prowadzona jest na rzecz podmiotu zagranicznego.

Dla potrzeb VAT dostawą towarów jest przeniesienie prawa do dysponowania towarami jak właściciel. Transakcja ta podlega VAT. Gdy nabywcą jest zagraniczny podatnik, przy spełnieniu dodatkowych warunków (wywóz wyrobów poza granicę kraju, odpowiednia dokumentacja) można zastosować stawkę zero proc. VAT. Z kolei usługa to każda odpłatna transakcja, która nie jest dostawą towarów. Gdy producent świadcząc usługę działa na rzecz zagranicznego podatnika, najprawdopodobniej transakcja pozostanie poza polskim VAT. Będzie ona opodatkowana przez nabywcę w kraju jego siedziby.

Co zatem należy brać pod uwagę, by określić naturę świadczenia producenta?

Do pewnego czasu organy podatkowe twierdziły, że istotna jest wartość materiałów własnych i powierzonych (np. interpretacja dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 listopada 2016 r., ITPP3/4512-480/16/APR). Zdaniem organów, jeżeli wartość materiałów własnych wynosiła:

– mniej niż 50 proc. wartości produkowanego towaru – wykonanie wyrobu jest świadczeniem usługi;

– więcej niż 50 proc. wartości produkowanego towaru – dochodzi do dostawy towarów.

W wyrokach sądów administracyjnych wskazywano jednak, że kryterium wartościowe nie może być jedynym branym pod uwagę. Decydujące powinno być gospodarcze znaczenie transakcji oceniane przez ogół okoliczności (tak np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 6 kwietnia 2011 r., I SA/Op 30/11).

W ostatnim czasie również organy podatkowe prezentują stanowisko, zgodnie z którym ograniczenie analizy tylko do jednego kryterium, a mianowicie proporcji wartości towarów własnych i dostarczonych przez zlecającego produkcję nie jest prawidłowe. Wskazują przy tym, że istotny jest zasadniczy cel nabycia całości świadczenia. Kluczowe jest gospodarcze znaczenie wykonywanych czynności, które powinno być określone z uwzględnieniem wszystkich okoliczności towarzyszących realizacji przedmiotowej dostawy (tak np. interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 maja 2019 r., 0114-KDIP1-1.4012.121.2019.2.KOM).

Podsumowując, w przypadku produkcji z wykorzystaniem materiałów powierzonych (oraz własnych) konieczna jest analiza wszystkich okoliczności transakcji. Na jej podstawie możliwe jest określenie natury transakcji oraz jej konsekwencji w VAT. Wartość powierzonych materiałów nie zawsze będzie mieć decydujące znaczenie.

Szymon Karpiński doradca podatkowy, partner SENDERO Tax & Legal

Podstawa prawna:

– art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.)

Artykuł został opublikowany w internetowym i papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolitej”