Rejestr Należności Publicznoprawnych, jako nowość tzw. pakietu wierzycielskiego.

W 2017 r. częściowo zaczęły obowiązywać zmiany wprowadzone tzw. pakietem wierzycielskim, stanowiącym element zmian wyprowadzonych przez Ministerstwo Rozwoju. Zasadniczym celem ww. zmian ma być przeciwdziałanie zatorom płatniczym, szybsza i pełniejsza ocena wiarygodności kontrahenta, a to wszystko w celu poprawy płynności finansowej firm oraz pewności obrotu. Jedną z tych zmian jest powołanie do życia Rejestru Należności Publicznoprawnych, które to zmiany miał zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2018 r., termin ten jednakże został przesunięty na 1 lipca 2018 r. Uaktywnienie RNP wymaga dokonania modyfikacji systemów informatycznych wykorzystywanych przez urzędy skarbowe, które będą mogły informacje o dłużnikach bezpośrednio wprowadzać do systemu.

RNP prowadzony będzie w systemie informatycznym przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. W rejestrze gromadzone będą informacje o należnościach pieniężnych, podlegających egzekucji administracyjnej, dla których wierzycielem jest naczelnik urzędu skarbowego albo jednostka samorządu terytorialnego, a dot. między innymi należności z takich tytułów jak: podatki, cła, grzywny nałożonych mandatem karnym za wykroczenia skarbowe, przy czym należności te nie będą mogły być mniejsze niż 5.000,00 zł. Zaznaczenia wymaga fakt, iż w RNP nie będą ujawniane należności sporne, a także należności publicznoprawne stwierdzone w ostatecznej decyzji, postanowieniu lub innym orzeczeniu, jeżeli zostanie wniesiona skarga do sądu administracyjnego.

Ważne jest to, że zanim dane zostaną wprowadzone do rejestru organ uprawniony od ich wprowadzenia będzie zobowiązany doręczyć dłużnikowi zawiadomienie o zagrożeniu ujawnieniem w rejestrze, przy czym dane nie mogą być ujawnione wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu zawiadomienia.

W przypadku stwierdzenia niezgodności danych wprowadzonych do rejestru z danymi zawartymi w rejestrze PESEL, Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub rejestrze przedsiębiorców lub rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w Krajowym Rejestrze Sądowym, organ prowadzący rejestr nie ujawnia tych danych oraz ma obowiązek powiadamia wierzyciela, który wprowadził dane do rejestru, o niezgodności tych danych.

Wierzyciel może wprowadzić do rejestru znane mu informacje dot. miedzy innymi odroczenia terminu zapłaty należności pieniężnej, rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej, wszczęcia postępowania upadłościowego, wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego śmierci lub ustania bytu prawnego zobowiązanego.

Zobowiązanemu do zapłaty należności publicznoprawnej przysługiwać będzie prawo  wniesienia sprzeciwu w sprawie zagrożenia zagrożenia ujawnieniem w rejestrze lub też w razie wprowadzenia danych do rejestru. Sprzeciw wnoszony będzie do wierzyciela od dnia doręczenia zawiadomienia o zagrożeniu ujawnienia lub od dnia wprowadzenia do rejestru danych. W sprzeciwie określone będzie żądanie oraz wskazane winny być okoliczności i dowody uzasadniające sprzeciw. Podkreślenia wymaga fakt, iż sprzeciw przysługuje wyłącznie w przypadku, gdy zobowiązany kwestionuje istnienie lub wysokość należności pieniężnej lub odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie. W przypadku uwzględnienia sprzeciwu wierzyciel wprowadzi do rejestru zmianę albo wykreśli z rejestru dane. Zaznaczyć należy, iż wniesienie sprzeciwu nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia egzekucji administracyjnej należności pieniężnej, o której dane są wprowadzone do rejestru. Na postanowienie wierzyciela o odmowie uwzględnienia sprzeciwu przysługiwać będzie zażalenie. Zażalenie będzie można wnieść do organu odwoławczego za pośrednictwem wierzyciela, który wydał zaskarżone postanowienie. Od postanowienia w przedmiocie rozpoznania zażalenia przysługuje skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Co istotne, udostępnienie danych zawartych w rejestrze nie stanowi naruszenia przepisów o tajemnicy skarbowej, o których mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.