Spółki komunalne w reżimie zamówień publicznych od 1 stycznia 2017

2016-11-09

Ma ono miejsce, gdy podmiot publiczny (np. gmina) zawiera umowę z podmiotem, nad którym sprawuje kontrolę podobną do tej, jaką sprawuje w stosunku do swoich jednostek organizacyjnych np. swoją spółką.  Od 1 stycznia 2017 r. zmianie ulegnie art. 67 prawa zamówień publicznych, umożliwiając jednostkom finansów publicznych udzielanie zamówień podmiotom kontrolowanym w trybie z wolnej ręki. Warunkiem udzielenia zamówienia z wolnej ręki będzie jest kumulatywne spełnienie opisanych ustawą przesłanek. Brak przesłanek nakazuje zastosowanie właściwych trybów p.z.p. przy zlecaniu zadań gminy jej spółce. Przed udzieleniem zamówienia z wolnej ręki należy wykazać że:

–      zamawiający sprawuje nad tą osobą prawną kontrolę, odpowiadającą kontroli sprawowanej nad własnymi jednostkami, polegającą na dominującym wpływie na cele strategiczne oraz istotne decyzje dotyczące zarządzania sprawami tej osoby prawnej (warunek ten jest również spełniony, gdy kontrolę taką sprawuje inna osoba prawna kontrolowana przez zamawiającego w taki sam sposób),

–      ponad 90 % działalności kontrolowanej osoby prawnej dotyczy wykonywania zadań powierzonych jej przez zamawiającego sprawującego kontrolę lub przez inną osobę prawną, nad którą ten zamawiający sprawuje kontrolę (o której mowa w lit. a)),

–      w kontrolowanej osobie prawnej nie ma bezpośredniego udziału kapitału prywatnego.

Przy ustalaniu, czy został spełniony warunek 90% działalności kontrolowanej, opierając się na treści art. 67 ust. 8 i 9 PZP (które wejdą w życie 1 stycznia 2017 r.), należy:

1.      uwzględnić średni przychód osiągnięty przez osobę prawną lub zamawiającego w odniesieniu do usług, dostaw lub robót budowlanych za 3 lata poprzedzające udzielenie zamówienia.

2.      w przypadku gdy, ze względu na dzień utworzenia lub rozpoczęcia działalności przez osobę prawną lub zamawiającego lub reorganizację ich działalności, dane dotyczące średniego przychodu za 3 lata poprzedzające udzielenie zamówienia są niedostępne lub nieadekwatne, procent działalności, ustala się za pomocą wiarygodnych prognoz handlowych.

Opisane powyżej zmiany PZP pozwalają także na zlecanie przez gminy zadań związanych z gospodarką odpadami swoim spółkom, wprawdzie bez przetargu ale przy zastosowaniu p.z.p. W ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zmieniono art. 6c ust. 2a i tak od 1 stycznia 2017 r.w ten sposób że: Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany udzielić zamówienia publicznego  na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo zamówienia publicznego na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Powyższy przykład „odpadowy” stanowi przejaw liberalizacji przepisów, w pozostałym zakresie gospodarki komunalnej nowelizacja stanowi zaostrzenie przepisów. Spółki komunalne pomimo swojej nazwy mogę mieć problem ze spełnieniem przesłanek uzyskania zamówienia z wolnej ręki