Czy wyrok TSUE odnosi się również do kredytów firmowych we frankach?

Wyrok TSUE został wydany w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie z powództwa frankowiczów Kamila Dziubak i Justyny Dziubak przeciwko przedsiębiorcy, jakim jest bank – Raiffeisen Bank International AG Oddział w Polsce. W sprawie tej państwo Dziubak występowali jako konsumenci, a nie firma i powoływali się na nieuczciwe klauzule zawarte w umowie kredytowej dotyczące indeksacji.

Aby wyjaśnić różnicę pomiędzy statusem frankowicza jako konsumenta i frankowicza jako przedsiębiorcy, należy odwołać się do Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 221 Kodeksu cywilnego za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą (jakim jest bank) czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Status konsumenta będą miały osoby, które podpisały z bankiem umowę waloryzowaną do CHF np. w celu skredytowania zakupu mieszkania na własne potrzeby bytowe. Przedsiębiorcą jest zaś osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową (art. 431 Kodeksu cywilnego).

Status przedsiębiorcy będą miały zatem podmioty gospodarcze, które podpisały z bankiem umowę waloryzowaną do CHF w celu np. sfinansowania określonej inwestycji czy bieżącej działalności gospodarczej. Status frankowicza jako konsumenta bądź frankowicza jako przedsiębiorcy będzie zaś decydował o strategii procesowej i podnoszonej argumentacji prawnej w postępowaniu przed sądem. Frankowicze konsumenci traktowani są jako słabsza strona w porównaniu z pozycją banku. Z tego względu wyposażeni są w szereg przywilejów prawnych, które nie przysługują frankowiczom przedsiębiorcom z firmowymi kredytami. Wymienić należy chociażby powoływanie się na bezskuteczność klauzul niedozwolonych (abuzywnych, nieuczciwych), o których mowa w wyroku TSUE. Frankowicze przedsiębiorcy pozbawieni są takich uprawnień. Przedsiębiorcy w odróżnieniu od konsumentów nie mogą powoływać się na istnienie klauzul abuzywnych i wyrok TSUE, który odnosi się właśnie do konsumentów i nieuczciwych klauzul umownych nie będzie dotyczył. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorcy całkowicie są bezbronni w walce z bankiem. Muszą poszukiwać innych argumentów niż klasyczna abuzywność. Szansą jest dążenie do wykazania nieważności zawartej firmowej umowy waloryzowanej do CHF powołując się, np. na naruszenie art. 69 Prawa bankowego, art. 3531 i art. 3571 Kodeksu cywilnego czy na cechy instrumentu finansowego (SWAP).

Podsumowując wyrok TSUE nie odnosi się do kredytów firmowych.

Odpowiedź ukazała się w dzienniku „Rzeczpospolita”