Koronawirus: Co grozi klientowi restauracji otwartej mimo zakazu?
2021-02-04
Przepisy przewidują sankcje za nieprzestrzeganie ograniczeń, nakazów oraz zakazów ustanowionych na czas obowiązywania, ogłoszonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stanu epidemii. Czy dotyczy to także klientów lokali gastronomicznych, które prowadzą działalność w formie stacjonarnej – mimo istniejącego w tym zakresie ograniczenia od 24 października 2020 r.?
W aktualnym stanie prawnym (na dzień 26 stycznia 2021 r.) nie znajdziemy przepisów, które stanowiłyby proste rozwiązanie opisanego zagadnienia. Udzielenie odpowiedzi na pytanie o możliwość zastosowania sankcji wobec klientów korzystających z usług gastronomicznych świadczonych w formie stacjonarnej, wymagać będzie odwołania się do ogólnych zasad wprowadzonych w prawodawstwie krajowym. Dotyczy to w szczególności obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych, w tym w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych m.in. na potrzeby gastronomii, do których możemy zaliczyć restauracje jako obiekty ogólnodostępne, przeznaczone do świadczenia usług nieograniczonej liczbie klientów.
Mając na uwadze, iż w rozporządzeniu w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów oraz zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, przewidziano wprost możliwość odkrycia ust i nosa w przypadku spożywania posiłków lub napojów m.in. w obrębie budynków użyteczności publicznej, zgodna z przepisami prawa powszechnie obowiązującego wydaje się być sytuacja, w której klienci – z zachowaniem powyższych zasad – korzystają ze świadczonych w formie stacjonarnej usług gastronomicznych.
Jednak przebywanie w lokalu gastronomicznym bez zakrywania ust i nosa, w czasie, w którym nie następuje bezpośrednia konsumpcja posiłków lub napojów (co w niektórych przypadkach będzie trudne do jednoznacznego rozstrzygnięcia i udowodnienia), może stanowić podstawę do wymierzenia klientowi kary grzywny w wysokości do 500 zł, bądź też nagany, które to sankcje przewiduje art. 116 § 1a Kodeksu wykroczeń.
Z uwagi na brak wyszczególnienia w treści art. 48 ust. 1 i 2 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, uchybienia obowiązkowi zakrywania ust i nosa jako podstawy do wymierzenia kary administracyjnej przez odpowiednie organy inspekcji sanitarnej, wydaje się niemożliwe zastosowanie wobec osób korzystających z usług gastronomicznych z naruszeniem tego obowiązku kar pieniężnych przewidzianych w rozdziale ww. ustawy.
Z uwagi na niejasność oraz ogólnikowość analizowanych przepisów, nie jest wykluczona ich odmienna interpretacja przez organy stosujące prawo, w tym w szczególności przez funkcjonariuszy służb mundurowych, prowadzących postępowanie mandatowe uregulowane przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Wymaga podkreślenia, iż podjęcie decyzji o odmowie przyjęcia mandatu, motywowane chociażby podnoszonym w przestrzeni publicznej zarzutem niezgodności z Konstytucją RP wprowadzanych w dobie stanu epidemii ograniczeń, nakazów oraz zakazów, nie daje gwarancji uniknięcia odpowiedzialności za wykroczenia. W systemie polskiego prawa orzeczenia sądowe nie stanowią bowiem – wobec jednoznacznego brzmienia art. 87 ust. 1 Konstytucji RP – źródeł prawa powszechnie obowiązującego, a zatem wypowiedzenie się w podobnej kwestii przez sądy rozstrzygające zbliżone przypadki, nie musi znaleźć odzwierciedlenia w sposobie rozstrzygnięcia naszej, indywidualnej sprawy.
Podstawa prawna: art. 116 § 1a ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (tekst jedn. DzU. z 2020 r., poz. 568 ze zm.)
art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (DzU. z 1997 r., poz. 483 ze zm.)
art. 96 § 1 ustawy z 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 729 ze zm.)
art. 46 ust. 4, art. 46b pkt 13 oraz art. 48a ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tekst jedn. DzU. z 2020 r., poz. 1845 ze zm.)10 ust. 9 oraz § 27 ust. 1 pkt. 2 lit. d i ust. 5 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. (DzU z 2020 r., poz. 2316 ze zm.
Odpowiedz ukazała się w internetowym oraz papierowym wydaniu dziennika ,,Rzeczpospolita”
