Nowe zasady łączenia się gmin i powiatów
2015-11-24
W dniu 1 stycznia 2016 r. wchodzą w życie zmiany uzupełniające regulacje ustawy o samorządzie gminnym i samorządzie powiatowym w zakresie łączenia gminy i powiatów. Obowiązujące rozwiązania odnoszą się bowiem jedynie do tworzenia nowej gminy lub powiatu, co odróżnia się od łączenia.
W praktyce zauważalny jest wzrost zainteresowanie możliwością łączenia. Ustawodawca zachęca do takich działań przewidując w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego zwiększenie o 5% wskaźnika udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych przez okres 5 lat.
Przywołane zmiany regulują kwestię związaną z osobą uprawnioną do wykonywania zadań i kompetencji organów nowej gminy od momentu połączenia do dnia wyboru nowych organów gminy. W chwili obecnej art. 390a § 2 Kodeksu wyborczego reguluje w zakresie połączenia tą kwestię tylko co do organu stanowiącego. Budzącymi wątpliwości były natomiast stosowane rozwiązania co do organu wykonawczego. Nowa regulacja przewiduje, że z dniem połączenia lub utworzenia nowej gminy/powiatu wykonywanie zadań i kompetencji ich organów do dnia wyboru nowych organów przejmuje pełnomocnik wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów, na wniosek wojewody zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Pełnomocnika wyznacza się spośród pracowników podległych wojewodzie albo pracowników urzędu gminy/powiatu, których obszar wchodzi w skład łączonej lub nowo tworzonej gminy/powiatu.
Kolejną istotną kwestią jest ustawowe uregulowanie sprawy następstw. Gmina/powiat powstałe w wyniku połączenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki połączonych gmin/powiatów, w tym prawa i obowiązki wynikające z zezwoleń, koncesji oraz innych aktów administracyjnych. Organy gminy/powiatu powstałych w wyniku połączenia stają się organami właściwymi lub stronami wszczętych i niezakończonych postępowań administracyjnych i sądowych. Akty prawa miejscowego ustanowione przez organy gmin/powiatu przed połączeniem stają się aktami prawa miejscowego gminy/powiatu powstałych w wyniku połączenia, obowiązującymi na obszarze działania organów, które je ustanowiły, do dnia wejścia w życie nowych aktów prawa miejscowego ustanowionych przez organ gminy/powiatu powstałych w wyniku połączenia, jednak nie dłużej niż przez okres 3 lat od dnia połączenia.
Omawiane zmiany wynikają z:
ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1045)
