Pomoc dla przedsiębiorców znad Odry
2022-10-07
Firma otrzyma jednorazowe świadczenie w wysokości 3010 zł na każdego ubezpieczonego pracownika, jeżeli w związku z sytuacją ekologiczną na Odrze wykaże spadek przychodów o 50 procent.
30 września (z mocą wsteczną od 1 sierpnia) weszły w życie dwa akty prawne:
– ustawa z 2 września 2022 r. o szczególnym wsparciu podmiotów poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze (DzU z 2022 r., poz. 2014, dalej „Ustawa”) oraz
– rozporządzenie Rady Ministrów z 29 września 2022 r. w sprawie określenia podmiotów, którym przysługuje jednorazowe świadczenie pieniężne przeznaczone na ograniczenie niektórych skutków ekonomicznych sytuacji ekologicznej na rzece Odrze (DzU z 2022r., poz. 2020, dalej „Rozporządzenie”).
Te dwa akty prawne określają zasady ustalania prawa do jednorazowego świadczenia pieniężnego za miesiąc sierpień 2022 r. przeznaczonego na ograniczenie niektórych skutków ekonomicznych związanych z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze.
– Komu przysługuje jednorazowe świadczenie?
Jednorazowe świadczenie (zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy), przysługuje płatnikowi składek, który spełnia łącznie następujące warunki:
- prowadził na dzień 31 lipca 2022 r. pozarolniczą działalność, jako przeważającą, oznaczoną według polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007, kodami określonymi w załączniku nr 1 do Rozporządzenia (łącznie 28 kodów), a więc m. in. działalność określaną jako rybołówstwo w wodach śródlądowych lub morskich, chów i hodowla ryb oraz pozostałych organizmów wodnych w wodach morskich lub śródlądowych, transport wodny oraz działalność związana z szeroko rozumianą turystyką i gastronomią. Oceny, czy dana działalność jest przeważająca dokonuje się na podstawie danych zawartych w rejestrze REGON w brzmieniu na dzień 31 lipca 2022 r.;
- w terminie do dnia 31 lipca 2022 r. był zgłoszony jako płatnik składek z datą obowiązku opłacania składek nie późniejszą niż 1 lipca 2022 r.;
- w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze, uzyskał przychód z działalności w rozumieniu przepisów podatkowych w miesiącu sierpniu 2022 r. niższy o co najmniej 50 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w jednym z dwóch miesięcy poprzedzających ten miesiąc albo w analogicznym miesiącu roku poprzedniego, przy czym okoliczność ta będzie ustalana nie tylko w oparciu o oświadczenie płatnika, ale i będzie dodatkowo badana przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej;
- w terminie do dnia 31 lipca 2022 r. zgłosił co najmniej jedną osobę do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z datą powstania ubezpieczeń emerytalnego i rentowych nie późniejszą niż 1 lipca 2022 r. i co najmniej jedna osoba pozostawała w tych ubezpieczeniach na ostatni dzień sierpnia 2022 r.;
- w terminie do dnia 31 lipca 2022 r. zgłosił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co najmniej jeden adres prowadzenia pozarolniczej działalności na obszarze powiatów wskazanych w przepisach Rozporządzenia, na obszarze których znajdują się gminy, w których na dzień 31 lipca 2022 r. była prowadzona pozarolnicza działalność. Mowa tu o 35 powiatach wskazanych w załączniku nr 2 do Rozporządzenia, znajdujących się w województwie śląskim, opolskim, dolnośląskim, lubuskim i zachodniopomorskim, wzdłuż rzeki Odry.
– Jaka jest wysokość jednorazowego świadczenia?
Wysokość ta ustalona jest jako suma ilości ubezpieczonych zgłoszonych w terminie do dnia 31 lipca 2022 r. do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z datą powstania ubezpieczeń emerytalnego i rentowych nie późniejszą niż dzień 1 lipca 2022 r. i pozostających w tych ubezpieczeniach na dzień 31 sierpnia 2022 r., która kolejno mnożona jest przez kwotę 3010 zł.
ZDANIEM AUTORKI
Katarzyna Skiba-Kuraszkiewicz radca prawny, partner SQUARE Tax & Legal
Omówione przepisy obowiązują z mocą wsteczną od dnia 1 sierpnia 2022 r.
Ustawodawca zdecydował się na zastosowanie rozwiązania, którego dopuszczalność jest mocno ograniczona zasadami konstytucyjnymi, w tym przede wszystkim zasadą demokratycznego państwa prawnego, i zarazem kontrowersyjna. Ustawodawca wyszedł zapewne z założenia, że w tym przypadku nastąpi polepszenie sytuacji prawnej niektórych adresatów wprowadzanych norm przy jednoczesnym niepogorszeniu sytuacji innych adresatów, co ma uzasadniać odstąpienie od zasady niedziałania prawa wstecz. Uzasadnienia dla odstąpienia w tym przypadku od zasady niedziałania prawa wstecz można się jednak jedynie domyślać, bowiem w uzasadnieniu do projektu ustawy (Druk Sejmowy nr 2548) brak jest przedstawienia jakichkolwiek argumentów przemawiających za wprowadzeniem takiego rozwiązania. Nie można tego uzasadniać wyłącznie pilną potrzebą wprowadzenia w życie regulacji mających wesprzeć przedsiębiorców, którzy najbardziej ucierpieli w związku z sytuacją ekologiczną na rzece Odrze, jaka miała miejsce w sierpniu 2022 roku.
– Jak wygląda tryb ustalania prawa do świadczenia?
Ustalenie prawa do jednorazowego świadczenia następuje na wniosek płatnika składek, złożony nie później niż w terminie 4 miesięcy od dnia 31 sierpnia 2022 r.
Wniosek składany jest do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład, w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych udostępnionego bezpłatnie przez Zakład w systemie teleinformatycznym. Wniosek zawiera podstawowe informacje o płatniku oraz, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, oświadczenie o spełnieniu warunków do udzielenia jednorazowego świadczenia.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci jednorazowe świadczenie niezwłocznie po wyjaśnieniu ostatniej okoliczności mającej wpływ na prawo do świadczenia i jego wysokość, na rachunek bankowy zewidencjonowany na koncie płatnika składek.
Odmowa przyznania prawa do jednorazowego świadczenia następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego dla postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Z jednorazowego świadczenia nie dokonuje się potrąceń i egzekucji. Jednorazowe świadczenie nie stanowi również podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jednorazowe świadczenie stanowić będzie pomoc de minimis, która nie podlega jednak notyfikacji Komisji Europejskiej.
