Pogrzeb podczas pandemii koronawirusa. Czym się różni?
2021-01-12
Pandemia koronawirusa powoduje nie tylko wiele zgonów, ale też nastręcza trudności związane z pochówkiem zmarłych. Pogrzeb zmarłego na COVID-19 podlega specjalnym procedurom sanitarnym.
Pytanie:
Czy pracownik zakładu pogrzebowego może odmówić uczestnictwa w pochówku osób zmarłych z powodu zakażenia koronawirusem, ze względu na obawę przed zakażeniem?
Odpowiedź:
Na wstępie należy zaznaczyć, że mimo, iż COVID-19 nadal nie jest wpisany do wykazu chorób zakaźnych ujętych w rozporządzeniu ministra zdrowia z 6 grudnia 2001 r., to w ustawie z 2 marca 2020 r. tzw. ,,ustawie covidowej” zapisano, że do zwalczania koronawirusa stosuje się przepisy ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi. Ponadto, dr nauk medycznych Krzysztof Kordel, specjalista medycyny sądowej i lekarz patomorfolog, stwierdził, że do rozporządzenia nie trzeba wprost wpisywać COVID-19, bo wspomina ono o innych chorobach zakaźnych, do których można zaliczyć chorobę spowodowaną wirusem SARS-CoV – 2.
Pogrzeb – specjalne procedury sanitarne
Mając na uwadze powyższe, trzeba zauważyć, że w stosunku do zmarłych, zarażonych COVID-19, należy stosować specjalne procedury sanitarne przewidziane dla chorób zakaźnych objętym ww. wykazem. Zwłoki osób zmarłych na choroby zakaźne określone w wykazie niezwłocznie po stwierdzeniu zgonu zawija się w płótno nasycone płynem dezynfekcyjnym, składa w trumnie, a trumnę szczelnie się zamyka i obmywa z zewnątrz płynem dezynfekcyjnym. Na trumnę zakłada się worek foliowy z nieprzepuszczalnego tworzywa sztucznego. Zwłoki zawozi się bezpośrednio z miejsca zgonu na cmentarz i dokonuje pochowania w ciągu 24 godzin od chwili zgonu.
Co do zasady pracownik zakładu pogrzebowego nie może odmówić udziału w pochówku osoby zmarłej z powodu zakażenia koronawirusem. Jest to bowiem zgodne z rodzajem pracy, jaką pracownik zobowiązał się świadczyć wobec pracodawcy nawiązując z nim stosunek pracy. Wykonywanie tej pracy jest zatem obowiązkiem pracownika.
Jeżeli jednak zakład pogrzebowy nie jest przygotowany na spełnienie powyższych wymogów sanitarnych, to istnieje podstawa do uznania, że życie i zdrowie pracownika jest narażone na niebezpieczeństwo. Zgodnie z art. 210 § 1 K.p. „W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.”
Reasumując, jeżeli zakład pogrzebowy nie jest w stanie zapewnić pracownikowi warunków do pracy zgodnych z obowiązującym reżimem sanitarnym, to pracownik może odmówić uczestnictwa w pochówku osób zmarłych z powodu zakażenia koronawirusem, ze względu na obawę przed zakażeniem.
CZYTAJ TEŻ: Praca zdalna a ryzyko dyskryminacji pracowników
Nie dostrzegam innych podstaw do odmowy uczestnictwa w pochówku, którymi mógłby się posłużyć pracownik zakładu pogrzebowego. Odmowa wykonywania pracy na innej podstawie niż art. 210 par. 1 k.p. może zostać zakwalifikowana nawet jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, co stanowi podstawę do rozwiązania umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym (art. 52 par. 1 pkt. 1 k.p.)
Podstawa prawna:
art. 9 ust. 3a ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U z 2020 r. poz. 1947),
- 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra zdrowia z 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz.U nr 153, poz. 1783),
- 1 rozporządzenia ministra zdrowia z 6 grudnia 2001 r. w sprawie wykazu chorób zakaźnych, w przypadku których stwierdzenie zgonu wymaga szczególnego postępowania ze zwłokami osób zmarłych na te choroby (Dz. U. nr 152, poz. 1742),
art. 210 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020. poz. 1320), art. 1 pkt. 4 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. 2020, poz. 1842), ustawa z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń oraz chorób zakaźnych u ludzi.
Odpowiedz ukazała się w serwisie firma.rp.pl
